ادات منقول

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ادات منقول یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای ادات دارای دو معنای (منقول و منقولٌ الیه) با مهجوریت معنای اول است.
هر گاه لفظ را به ازای معنایی وضع کرده، سپس آن را به معنای دیگر نقل کنند، به گونه ای که معنای اول تقریباً متروک شود و بدون قرینه، فقط معنای دوم به ذهن تبادر کند، آن را منقول می گویند.منقول به لحاظ نوع لفظ به ادات منقول،اسم منقول و کلمه منقول تقسیم شده است. تقسیم لفظ به جزئی و کلی و تقسیم کلی به متواطی و مشکک، خاص اسم است، اما تقسیم به مشترک و منقول و حقیقت و مجاز به اسم اختصاص ندارد، بلکه در کلمات و ادوات نیز یافت می شود….علت اینکه اشتراک، نقل، حقیقت و مجاز در تمام الفاظ مفرد جاری است و جزئیت و کلیت به اسم اختصاص دارد، این است که اشتراک، نقل، حقیقت و مجاز در قیاس با معنایش صفت لفظ است، اما کلیت و جزئیت، صفت معانی الفاظ است. معنای ادات و کلمه را به چیزی نمی توان متصف کرد، زیرا ادات و کلمه نمی توانند محکومٌ علیه واقع شوند؛ بنابراین کلیت و جزئیت را به آنها نمی توان اسناد داد.

جمله سازی با ادات منقول

از حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام منقول است كه: موى زيربغل را كندن، گندبغل را برطرف ميكند وپاك كننده است و سنترسول صلّى اللّه عليه وآله وسلّم است.
منقول است که «یکی از علما را در خواب دیدند به او گفتند که حق تعالی با تو چه کرد؟
از امام صادق عليه السلام منقول است: هر كه سوره والتين را درفرايض ونوافل خود بخواند، عطا فرمايند از بهشت به او هر جا كه بپسندد.(421)
در حديث صحيح از حضرت امام رضا منقول است كه سه چيز است كه از سنت پيغمبرانستبوى خوش كردن وموهاى زيادتى بدنرا ازاله كردن وزنان بسيار داشتن يا بسيار باايشان مقاربت كردن.
در حديث ديگر منقول است كه حضرت رسول صلّى اللّه عليه وآله نهى فرمود از آنكهكسى بگويد به كسى كه لاوَحَيوتُكَ وَحَيواةُ فلان چنانچه در فارسى مى گويند كهبه جان تو و جان فلانى.
در حديث ديگر منقول است كه حضرت امام جعفر صادق عليه السلام دوسال پيش از فوت ترك مسواك كردند بسبب آنكه دندانهاى آنحضرت بسيار ضعيف شدهبود.