قرآن کریم در سیره و روش پیشوایان معصوم، جایگاهی بیبدیل و محوری دارد. پیامبر اکرم و اهلبیت افزون بر آشنایی کامل با مفاهیم و معارف قرآن، انسی ویژه و عمیق با این کتاب آسمانی داشتند. سیره درخشان و عملی آنان، تجسّم عینی آموزهها و دستورهای قرآن بود؛ بهگونهای که هرگز در اندیشه و عمل، از قرآن فاصله نگرفتند. آنان تندیس تمامنمای قرآن، مفسّران راستین و همنشینان همیشگی این کتاب الهی بودند و بههمین دلیل، بهعنوان قرآن ناطق معرفی شدند.
با توجّه به این که حقیقت قرآن، کلام الله متعال است و از توحید افعالی او سرچشمه میگیرد، دارای مقامی بسیار ارجمند و والا میباشد. بر این اساس، در وصیّت نامه مشهور رسول خدا آمده است: «من در میان شما دو یادگار گرانقدر به جا میگذارم که اگر از آن دو پیروی کنید، هرگز پس از من گمراه نخواهید شد. این دو، کتاب خدا (قرآن) و عترت من هستند که از یکدیگر جدا نمیشوند تا در قیامت، کنار حوض کوثر بر من وارد گردند. پس بنگرید که چگونه با این دو، پس از من رفتار میکنید.» در ادامه این بیان، تصریح شده است: «یکی از این دو، بزرگتر از دیگری است؛ کتاب خدا که ریسمان کشیده شده از آسمان به سوی زمین است.» پیامبر این دو گوهر گرانبها را ثقلین نامیدند که به معنای بارهای سنگین و ارزشمند است و قرآن به عنوان «ثقل اکبر» و عترت به عنوان «ثقل اصغر» شناخته شدند.
بنابراین، حقیقت قرآن از نظر مقام و جایگاه، در والاترین مرتبه قرار دارد و معجزه جاویدان پیامبر اسلام محسوب میشود؛ چنانکه چیزی باارزشتر از قرآن وجود ندارد. با این حال، پیامبر اکرم در وصیّت خود بارها تأکید کردند که این دو (قرآن و عترت) هرگز از هم جدا نشوند. اگر کسی تنها به قرآن تمسک جوید و بگوید: «کتاب خدا برای ما کافی است»، در حقیقت بر خلاف سفارش رسول خدا، قرآن را از عترت جدا نموده است. ایشان در واقعه غدیر خم، در حضور جمعیتی انبوه، دست علی علیهالسلام را بلند کردند و فرمودند: «این علی با قرآن است و قرآن با علی است؛ این دو از هم جدا نمیشوند تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند.» این تأکید، نشاندهنده پیوند ناگسستنی قرآن و عترت در هدایت امت اسلامی است.