تاویل ایات متشابه

شانزدهم اين است كه گفته اند: متشابه از قرآن، آن آياتى است كه تف سيرش بهتفسير آيه اى ديگر مشتبه شده باشد، و فهم آن به خاطر همين اشتباهمشكل شده باشد، حال چه اين كه اشكال از جهت لفظ باشد، يا از جهت معنا اين وجه را راغبذكر كرده است.

5. با آنكه پيام يكى بود و آن توحيد بود ولى داراى مقاومتها و تنوع پيامها بر اساسزمان و مكان بوده است ناسخ و منسوخ خاص و عام رهاشده و تعيين شده محكم و متشابه ومفسر و مفسر دارد.

هر كس را به اندازه استعداد و زمينه اى كه دارد، بهكمال مى رساند و استعداد هر كس بيش از آنچه كه خدا داده يا خود كسب كرده نيست،بنابراين، فرمايشات پيامبر گاهى محكم و گاهى متشابه و در توحيد گاهى تنزيهمطلق و گاهى تشبيه محض و در معاد نيز به همين شيوه مى باشد تا هر دسته اى از مردمبه اندازه استعداد خود بهره بردارى كنند.

جمعى از مفسرين گفته اند (ام الكتاب ) بودن (محكمات ) به اين معنا است كه(محكمات ) اصل در كتاب است، و قواعد دين و اركان آن مبتنى بر آناصل است، كه بايد به آن ايمان آورد، و عمل كرد، ودين هم عبارت است از همين دواصل اعتقاد و عمل، بخلاف آيات متشابه كه چون مقصود از آنها معلوم نيست، ومدلول آنها متشابه و متزلزل است، نمى شود به آنهاعمل كرد، بلكه تنها بايد نسبت به آنها ايمان آورد.