بنای عقلا

دانشنامه آزاد فارسی

بنای عُقَلا
در اصول فقه، به روش عموم مردم در گفت وگو، معاملات یا روابط اجتماعی گویند. به دیگر سخن به گرایش عمومی و عرف عام «بنای عقلا» گفته می شود، مانند رجوع به خبره، عمل به ظاهر کلام. بیشتر علمای اصول بنای عقلا را مهم ترین دلیل بر حجیّت خبر واحد می دانند. بنای عقلا به خودی خود معتبر نیست، لکن به سبب آن که کشف از نظر معصوم (ع) می کند، معتبر است. اساسش آن است که اگر معصوم (ع) با این بنا مخالف بود، بیان می کرد؛ چون هیچ مخالفتی از معصوم (ع) در دست نیست، با عنایت به این که معصوم نیز یکی از عقلا است، کشف می شود که نظر معصوم نیز موافق با بنای عقلا بوده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بنای عقلا، اصطلاحی در علم اصول فقه و فقه، به معنای روش و سلوک عملیِ خردمندان بر انجام دادن یا ترک کاری بدون دخالت و تأثیر عوامل زمانی، مکانی، نژادی، دینی و گروهی است.
مفهوم این اصطلاح، که بیش تر در منابع اصولیِ شیعی در دو سده اخیر رواج یافته، به معنای لغوی آن نزدیک است.
← تعابیر دیگر این اصطلاح
پیشینه استدلال به بنای عقلا به زمان پیامبراکرم صلی اللّه علیه وآله وسلم باز می گردد؛ از جمله فرموده آن حضرت به فرستادگان مسیلمه کذّاب را می توان پذیرش این رسم مقبولِ عقلایی در آن دوران دانست که فرستادگان و پیام رسانان دشمن باید از گزند و قتل در امان باشند (لَوْلا اَنَّ الرُّسُلَ لا' تُقْتَلُ لَقَتَلْتُکُما).
احادیث بسیاری از جمله احادیث راجع به حجّیتِ خبر واحد، استصحاب و نیز احکام معاملات، دربردارنده قبول و امضای مواردی از بنای عقلا از سوی شارع است.
بنای عقلا در منابع اصولی
با اینهمه، استناد به بنای عقلا بیش تر در منابع اصول فقه شیعه، بویژه منابع متأخّر، به چشم می خورد.
← در منابع متقدم اصولی
...

جمله سازی با بنای عقلا

چو استوار نباشد بنای عمر چه سود؟ چو پایدار نباشد به جاه و مال مناز
در دل چو به یاد رخ او نور فرو ریخت چون طور، بنای دل مهجور فروریخت
موی سفید تا کند خشت بنای فرصت سیل است آنچه بر خویش تل‌کرده‌ست برفم
آشیان از چوب خواهد مرغ شاید گر کنند این بنای چوب را مرغان عرشی آشیان
حادثه سیل است خیل افکن گذارش بر جهان بر گذار سیل خیل افکن بنای گل منه
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
دیکته
دیکته
متمایز
متمایز
چیپ
چیپ
لا تنس ذکر الله
لا تنس ذکر الله