انیس الفقهاء فی تعریفات الالفاظ المتداوله بین الفقهاء

[ویکی نور] أنیس الفقهاء فی تعریفات الألفاظ المتداولة بین الفقهاء، تألیف شیخ قاسم قونوی، به زبان عربی است. این کتاب در توضیح الفاظ متداول و معروف بین فقهاء است.
این اثر یکی از کتاب های ارزشمند در باب اصطلاحات رایج در فقه است. نویسنده با استفاده از کتب متعدد لغت و آیات و احادیث، اصطلاحات مزبور را توضیح داده است. این کتاب توسط احمد بن عبدالرزاق کبیسی تحقیق شده است.
کتاب از مقدمه محقق، مقدمه مؤلف و متن تشکیل شده است. متن اثر علاوه بر اینکه شامل تمام کتب فقهی، از کتاب الطهارة تا کتاب الوصایا است، یک «ذیل» را نیز در بر دارد که در آن پاره ای از اصطلاحات که به فقه و فقها مربوط است، ولی نمی توان آنها را در باب خاصی از ابواب فقه گنجاند، توضیح داده شده است.
محقق در مقدمه خویش از نام کتاب و نام مؤلف آن، نسخ خطی و ویژگی آنها، روش مؤلف و ویژگی های کتاب وی و عمل خویش در تحقیق این کتاب سخن گفته است.
مؤلف سخن خویش را در کتاب طهارت، با توضیح واژه های «کتاب»، «طهارت»، «طهور» و... آغاز کرده و در کتاب وصایا با شرح واژه های «وصیت»، «فرائض»، «عصبه» و... «تناسخ در میراث»، «حیل» و «ترفق» به پایان برده است. آنگاه پس از طرح یک مسئله، عنوان «ذیل» را گشوده و در ذیل آن، واژه های «شیخان»، «طرفان»، «آخران»، «حنیف»، «فقه»، «فقیه»، «شریعت»، «مشروعات»، «فتوا»، «مستفتی» و «مفتی» را توضیح داده است؛ مثلا در ذیل عنوان «حنیف» نوشته: حنیف، یعنی کسی که از هر دین باطلی روی برتافته و به دین حق روی آورده است. حنیفه، قبیله ای است از عرب و «تاء» آن برای مبالغه است، نه برای تأنیث، مثل «تاء» خلیفه و علامه و...

💡 556- (( اذا مات المؤ من بكت عليه الملائكة و بقاع الارض التى كان يعبد اللهعليها و ابواب السماء التى كان يصعد فيها باعماله، و ثلم فى الاسلام ثلمة لايسدهاشى ء؛ لان المؤ منين الفقهاء حصون الاسلام كحصن سورالمدينة )) (منية المريد، ص184. الكافى 1/47).

💡 در عصرى كه كه فقهاى متعدد در آن حضور داشتند، مقام فقهى و علمى امام سجاد عليهالسلام به حدى بارز و آشكار بود كه ابن جوزى عنوان سيد الفقهاء را به آنحضرت مى دهد. و از بسيارى نقل مى كند: ما راءينا افقه من على بن الحسين عليهالسلام (377)

💡 (... فاما من كان من الفقهاء صائنا لنفسه، حافظا لدينه، مخالفا على هواه مطيعالامر مولاه، فللعوام ان يقلدوه، و ذلك لايكون الا بعض فقهاء الشيعه لا كلهم(148)

💡 چنانكه حضرت امير عليه السّلام به فرزندش سفارش مى كند: ((تَفقَّه فى الدّينفان الفقهاء ورثة الانبياء))(338) امام حسين عليه السّلام نيز شب عاشورا در جملاتىخداوند را چنين ستود: حمد خدايى كه ما را فقيه در دين قرار داد.(339)

💡 در اين روز، سنه 264، وفات كرد: شيخ الفقهاء الاصوليين و مربى العلماء و المجتهدين، البحر الزاخر، مولانا (الشيخ محمد حسن النجفى ) ابن (الشيخ باقر) صاحبكتاب (جواهرالكلام ): (( الذى لم يصنف فى الاسلام مثله فىالحلال والحرام )).

💡 مفسر شهير و عاليمقام مرحوم طبرسى در مقدمه تفسير مجمع البيان وشيخ الفقهاء مرحومشيخ جعفر كاشف الغطاء در بحث قرآن از كتاب كشف الغطاء نيز ثابت كرده اند كه قرآنكريم تحريف نشده و دست نخورده باقى مانده است، و حتى در كشف الغطاء ادعاى اجماعشده است بر عدم وقوع تحريف.