الاتقان فی متشابهات القران

[ویکی نور] الاتقان فی متشابهات القرآن. الاتقان فی متشابهات القرآن اثر خانم ام بسام در جمع آوری آیات مشابه قرآن به زبان عربی که هدف آن آسانسازی و اتقان حفظ قرآن با نشان دادن تفاوت آیات مشابه میباشد
کتاب با آیات مشابه بر حسب ترتیب سوره های قرآن مرتب شده است که ذیل هر سوره آیات مشابهی که در آن سوره ذکر شده را بیان می کند.
برای این امر در ابتدا اولین آیه مشابه به ترتیب سوره و صفحه ذکر کرده و بعد از آن در سوره های دیگر اگر شبیه این آیه وجود داشت آنرا به ترتیب ذکر می کند به عنوان مثال آیه دوم سوره «حمد» با «الحمد لله» شروع شده که در سوره های «انعام» آیه 1 و «کهف» آیه 1 و «ابراهیم» آیه 39 و «سبا» آیه 1 و «فاطر» آیه 1 نیز با کلمه «الحمد لله» شروع شده است که در سوره های مذکور غیر «حمد» در ترتیب آیات این آیه ذکر نمی شود. و یا مورد دیگر مثلا آیه «الم» که در اول سوره بقره ذکر شده در سوره های آل عمران، عنکبوت، روم، لقمان و سجده نیز تکرار شده است ولی تنها جایی که به این آیه اشاره شده فقط در سوره بقره چون مقدم است بر دیگر سور است شاره کرده و در سوره های دیگر از آن یاد نکرده است.
قابل ذکر است که در جمع آوری آیات مشابه فقط آن آیاتی که اول آن مشابه دارد را ذکر کرده و آیاتی که کلمات وسط آن مشابه دارد به دلیل اینکه به شبهه افتادن قاری بخاطر اول آیه است نه وسط آیات، - بجز تعداد محدودی به خاطر اهمیت آن، ذکر نکرده است.
دلیل دیگر بر ذکر تشابه اول آیات در این کتاب این است که قاری همیشه با اول آیات سوال می شود نه وسط آیات.
[ویکی فقه] الاتقان فی متشابهات القرآن (کتاب). الاتقان فی متشابهات القرآن اثر خانم ام بسام در جمع آوری آیات مشابه قرآن به زبان عربی که هدف آن آسان سازی و اتقان حفظ قرآن با نشان دادن تفاوت آیات مشابه میباشد
کتاب با آیات مشابه بر حسب ترتیب سوره های قرآن مرتب شده است که ذیل هر سوره، آیات مشابهی که در آن سوره ذکر شده را بیان می کند. برای این امر در ابتدا اولین آیه مشابه به ترتیب سوره و صفحه ذکر کرده و بعد از آن در سوره های دیگر اگر شبیه این آیه وجود داشت آنرا به ترتیب ذکر می کند به عنوان مثال آیه دوم سوره «حمد» با «الحمد لله» شروع شده که در سوره های «انعام» آیه ۱ و «کهف» آیه ۱ و «ابراهیم» آیه ۳۹ و «سبا» آیه ۱ و «فاطر» آیه ۱ نیز با کلمه «الحمد لله» شروع شده است که در سوره های مذکور غیر «حمد» در ترتیب آیات این آیه ذکر نمی شود. و یا مورد دیگر مثلا آیه «الم» که در اول سوره بقره ذکر شده در سوره های آل عمران، عنکبوت، روم، لقمان و سجده نیز تکرار شده است ولی تنها جایی که به این آیه اشاره شده فقط در سوره بقره چون مقدم است بر دیگر سور است اشاره کرده و در سوره های دیگر از آن یاد نکرده است. قابل ذکر است که در جمع آوری آیات مشابه فقط آن آیاتی که اول آن مشابه دارد را ذکر کرده و آیاتی که کلمات وسط آن مشابه دارد به دلیل اینکه به شبهه افتادن قاری بخاطر اول آیه است نه وسط آیات، - بجز تعداد محدودی به خاطر اهمیت آن، ذکر نکرده است. دلیل دیگر بر ذکر تشابه اول آیات در این کتاب این است که قاری همیشه با اول آیات سوال می شود نه وسط آیات. در پایان کتاب نیز فهرست آیات، فهرست موضوعات و تصحیح اشتباهات وارد شده در متن را ذکر کرده است.

💡 اول اينكه: كسى بگويد: خداى تعالى قرآن رامشتمل بر متشابهات كرد تا دلهاى مؤ منين را بيازمايد، و درجات تسليم آنان را معين سازد،و معلوم شود چه كسى تسليم گفتار خدا و مؤ من به گفته او است، چه اينكه گفته او رابفهمد يا نفهمد، و چه كسى تنها تسليم آياتى است كه برايشقابل درك است، زيرا اگر همه آيات قرآن صريح و روشن بود ايمان آوردن به آن جنبهخضوع در برابر خدا و تسليم در برابر رسولان خدا نمى داشت.

💡 و اما اينكه منسوخات هم از متشابهات باشد، وجه آن نيز همين است، چون تشابه آيه منسوخ، همانطور كه گذشت از اين جهت است كه از ظاهرش بر مى آيد كه حكمى را كه بيان مىكند هميشگى است، ولى آيه ناسخ آن را تفسير نموده و مى فهماند كه حكم مزبور هميشگىنبوده است.

💡 و اما در احكام و قوانين اجتماعى از آنجائى كه ذهن با آنها ماءنوس است، در آنهادخل و تصرفى نمى كند، مگر اينكه باز بخواهد از ملاك ها ودلائل آنها سر درآورد، از همين جا روشن مى شود كه متشابهات قرآن آياتى است كهمشتمل بر ملاكات احكام، و متعرض ‍ اصول عقايد است، نه آياتى كه صرفا احكام وقوانين دينى را بيان مى كند، و نامى از ملاكات وعلل آنها نمى برد.