مفهوم «توقیع دوری از شیطان به وسیله نماز» را می‌توان از دیدگاه دینی و عرفانی تحلیل کرد. در اینجا منظور این است که نماز به عنوان یک وسیله‌ی معنوی و عبادی، انسان را از وسوسه‌ها و نفوذ شیطان محافظت می‌کند. توضیح آن به چند بخش قابل تفکیک است:
نماز به عنوان سپر معنوی: وقتی انسان نماز می‌خواند، به طور مستقیم با خداوند ارتباط برقرار می‌کند و یاد خدا در دل او مستقر می‌شود. این یادآوری دائمی خدا، وسوسه‌های شیطان را کم اثر یا بی‌اثر می‌کند.
تمرین اراده و کنترل نفس: نماز زمان‌بندی مشخص دارد و انسان را به نظم و انضباط دعوت می‌کند. این تمرین مداوم در کنترل نفس و توجه به خدا، باعث می‌شود که آدمی در برابر وسوسه‌ها و اعمال ناپسند مقاوم‌تر شود.
ذکر و تکرار کلمات الهی: کلماتی که در نماز گفته می‌شوند (مثل «الله اکبر»، «سبحان ربی العظیم»، «الحمد لله») قدرت یادآوری و تمرکز ذهنی دارند و توجه انسان را از شیطان و گناه دور می‌کنند.
روزه‌داری و تقوا در کنار نماز: نماز تنها یک عمل عبادی نیست، بلکه در کنار تقوا و خودسازی، اثر بازدارندگی از شرور و نافرمانی خدا را دارد. در قرآن نیز آمده است که نماز انسان را از فحشاء و منکر باز می‌دارد (سوره علق، آیه 6).
