دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] نسخ حکمی شرعی با جای گزینی حکمی دشوارتر را نسخ به اثقل گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
نسخ به اثقل، از اقسام نسخ به بدل و مقابل نسخ به اخف و نسخ به مساوی بوده و عبارت است از نسخ حکم شرعی به وسیله شارع، همراه با جای گزین نمودن حکمی که دشوارتر از حکم منسوخ می باشد، مانند آن که در حکم اول، مسلمانان مخیر بوده اند بین روزه و فدیه دادن و سپس دلیل ناسخ، روزه را معین نموده، که در این جا تعیین روزه، مشقت دارتر از تخییر بین روزه و فدیه است. و یا مانند نسخ روزه عاشورا، به واسطه وجوب روزه رمضان، که آن یک روز بوده و این یک ماه، و بدیهی است که حکم ناسخ، سخت تر از حکم منسوخ است.در جواز نسخ به اثقل، اختلاف است؛ بیشنر اصولی ها آن را جایز می دانند.
