حسن بن محبوب

حسن بن محبوب یکی از شخصیت‌های برجسته در تاریخ حدیث و فقه شیعه است که در دوران امامان معصوم، به ویژه امام کاظم، امام رضا و امام جواد (علیهم السلام) زندگی می‌کرد. او در زمینه‌های فقهی و حدیثی جایگاه مهمی دارد و به‌عنوان یکی از راویان معتبر در بین شیعیان شناخته می‌شود. نام وی در کتب حدیثی معتبر شیعه و در اسناد بسیاری از روایات کتب اربعه ذکر شده است. حسن بن محبوب با دقت و صحت در نقل روایات شناخته می‌شود و بسیاری از علما و محدّثان به وثاقت و علم او اذعان دارند.

حسن بن محبوب در میان اصحاب امامان معصوم، به‌ویژه امام کاظم و امام رضا، از چهره‌های تأثیرگذار بود. او به‌عنوان یکی از اعضای ارکان چهارگانه شیعه در فقه و حدیث، شناخته می‌شود. علاوه بر این، او در کتب رجال به‌عنوان یکی از اصحاب اجماع یاد شده است، که این به معنای توافق تمامی علمای شیعه بر صحت روایات و فقاهت او است. وی در این دوران همراه با دیگر علمای برجسته، به تدوین و حفظ روایات حدیثی و فقهی پرداخت و به یکی از منابع معتبر حدیث در میان شیعیان تبدیل شد.

از نظر علمی، حسن بن محبوب علاوه بر روایت‌گری، تألیفات ارزشمندی نیز داشته است. یکی از معروف‌ترین آثار او، «المشیخه» است که در زمینه فقه و رجال از کهن‌ترین منابع موجود به شمار می‌رود. این اثر و دیگر روایات او، به‌ویژه در موضوعات فقهی، همچنان در میان علما و فقیهان شیعه مرجع است و تأثیرات زیادی در توسعه علم فقه و حدیث شیعه داشته است. وی همچنین از شخصیت‌هایی است که در جوانی وارد عرصه علم و حدیث شد و تأثیرگذاری زیادی بر جامعه شیعی از خود به جا گذاشت.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حسن بن محبوب، راوی و فقیه برجسته امامی و از اصحاب امام کاظم، امام رضا و امام جواد علیهم السلام می باشد.
نامش حسن پدرش محبوب و جدش وهب نام داشته و کنیه اش ابو علی و لقب وی سرّاد یا زرّاد است. 
← کوفی یا بجلی بودن ابن محبوب
به نظر می رسد با توجه به روایات او از کسانی همچون ابوحمزه ثمالی، در نوجوانی به فراگیری حدیث پرداخته است. 
شاید تشویق پدرش، محبوب، نیز در تعلّم حدیث مؤثر بوده، چنان که کشّی از راویان شیعه شنیده است که محبوب بابت هر حدیثی که پسرش از علی بن رئاب می نوشت، یک درهم به او جایزه می داد. 
سالها بعد، او و سه راوی بزرگ دیگر ارکان چهارگانه شیعه در فقه و حدیث بودند. 
جایگاه حدیثی حسن بن محبوب
وی در حدیث، از معتمدترین راویان شیعه است و همه رجالیان و محدّثان متقدم و متأخر در وثاقتش متفق اند. 
نام او در طبقه اصحاب امام کاظم، اصحاب امام رضا و اصحاب امام جواد علیهم السلام آمده است. 
کشّی وی را یکی از شش فقیه از اصحاب امام کاظم و امام رضا علیهماالسلام می شمارد که به گفته او، طایفه شیعه بر صحت روایات و علم و فقاهتشان و دو گروه شش نفری دیگر اجماع دارند. 
البته برخی به جای حسن بن محبوب، حسن بن علی بن فضال و فضالة بن ایوب اَزْدی یا عثمان بن عیسی رواسی را در این دسته جای داده اند (اصحاب اجماع). 
سابقه حدیثی حسن بن محبوب
...
[ویکی شیعه] حسن بن محبوب ( ۱۲۹ یا ۱۴۹ق-۲۲۴ق)، از اصحاب امام کاظم، امام رضا و امام جواد (ع). وی یکی از ارکان چهارگانه شیعه در فقه و حدیث و از اصحاب اجماع است، که رجالیان و محدّثان بر وثاقتش اتفاق نظر دارند.
نام وی در اسناد روایات بسیاری از کتب اربعه شیعه دیده می شود. او از بیشتر اصحاب اجماع روایت کرده است و بسیاری همچون احمد بن محمد برقی، عبدالعظیم حسنی و سهل بن زیاد آدمی از وی روایت کرده اند. موضوعات روایات او بیشتر فقهی است.
المشیخه معروف ترین اثر ابن محبوب است که از کهن ترین آثار در فقه و رجال در نزد شیعه محسوب می شود.

جمله سازی با حسن بن محبوب

و در كافى است كه محمد بن يحيى از احمد بن محمد از حسن بن محبوب از ابى جميله از ابانبن تغلب و غير او از ابى عبدالله (عليه السلام )نقل مى كند كه شخصى از آن جناب پرسيد: آيا عيسى بن مريم كسى را بعد از مردنش زنده كرده، به طورى كه عمرى را براى مدتى از سر گرفته باشد و مانند سايرين غذاخورده و بچه دار شده باشد؟

و در تفسير قمى مى گويد: پدرم از حسن بن محبوب از هشام بن سالم از ابى حمزه ثمالى از ثوير بن ابى فاخته برايمان حديث كرد كه وى گفت: من از على بن الحسين (عليهماالسلام ) شنيدم كه براى رجالى از قريش سخن مى گفت.