عید قربان

عید قربان یکی از مهم‌ترین اعیاد اسلامی است که هر سال در روز 10 ذی‌الحجه، ماه قمری، برگزار می‌شود. این روز یادآور قربانی کردن حضرت ابراهیم (ع) و تسلیم او در برابر فرمان الهی برای قربانی کردن فرزندش حضرت اسماعیل (ع) است. مسلمانان در سراسر جهان این روز را جشن می‌گیرند و با قربانی کردن حیواناتی مانند گوسفند، گاو یا شتر، این مناسبت را گرامی می‌دارند.

فلسفه این روز 

عید قربان به داستان حضرت ابراهیم (ع) و فرزندش حضرت اسماعیل (ع) مربوط می‌شود. طبق روایت قرآن کریم، خداوند به حضرت ابراهیم (ع) فرمان داد که فرزندش اسماعیل (ع) را قربانی کند تا میزان ایمان و تسلیم او در برابر اراده الهی آزمایش شود. حضرت ابراهیم (ع) پس از دریافت این فرمان الهی، بدون هیچ تردیدی آماده انجام آن شد. اما هنگامی که قصد قربانی کردن اسماعیل (ع) را داشت، خداوند گوسفندی را به جای او فرستاد و قربانی کردن آن را به‌عنوان نشانه‌ای از اطاعت و تسلیم پذیرفت. این واقعه نماد ایمان، فداکاری و قربانی کردن در راه خداوند است.

عید قربان و حج

این مناسبت با مراسم حج در ارتباط است. کسانی که به حج مشرف شده‌اند، در این روز قربانی می‌کنند و بخشی از مناسک حج را کامل می‌کنند. مسلمانانی که در سایر نقاط جهان حضور دارند نیز مراسم قربانی را انجام می‌دهند.

اعمال و مراسم این روز

خواندن نماز: صبح روز عید، نماز ویژه‌ای به نام نماز عید قربان برگزار می‌شود که مسلمانان در مساجد یا مکان‌های عمومی اجتماع کرده و این نماز را به جا می‌آورند.

قربانی کردن: مسلمانان در این روز حیوانی مانند گوسفند، گاو یا شتر را قربانی می‌کنند. این عمل به یاد قربانی حضرت ابراهیم (ع) انجام می‌شود و قربانی باید مطابق اصول اسلامی (ذبح شرعی) صورت گیرد.

تقسیم گوشت قربانی: گوشت قربانی به سه بخش تقسیم می‌شود: یک بخش برای خانواده خود فرد قربانی‌کننده، یک بخش برای نزدیکان و دوستان، یک بخش برای فقرا و نیازمندان. این تقسیم گوشت به تقویت روحیه همبستگی اجتماعی و کمک به محرومان کمک می‌کند.

دید و بازدید: مسلمانان در این روز به دیدار خانواده، دوستان و آشنایان می‌روند و با تبریک گفتن عید، محبت و دوستی خود را ابراز می‌کنند.

لغت نامه دهخدا

عید قربان. [ دِ ق ُ ] ( اِخ ) روز گوسفندکشان. ( آنندراج ). عید اضحی. عی-د گوسپندکشان. رجوع به عید اضحی و اضحی و قربان شود:
تیر مژگان و کمان ابرویش
عاشقان را عید قربان می کند.سعدی.

فرهنگ فارسی

روز گوسفند کشان عید اضحی عید گوسپند کشان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عید قربان، از اعیاد بزرگ مسلمانان است. از احکام و آداب آن در باب های طهارت، صلات، صوم و حج سخن گفته اند.
انسان موحد که به حکم وقوف در عرفات و مشعر، به مقام والای معرفت الله و خداشناسی کامل رسیده و تمام تمایلات نفسانی در نظرش خاک و سنگ آمده و غرق در دریای محبت خالق بی همتا و مهربان شده، طبیعی است که از کشتن و سربریدن هر موجودی که سر راه بر او گرفته و مانع رسیدن به قرب الهی ست، دریغ و مضایقه نخواهد داشت. اگر چه آن موجود فرزند عزیز و یا جان خود و خواهش های درونش باشد.
تعریف
عید قربان که «اَضحی» یا «عید اضحی» نیز نامیده می شود از اعیاد بزرگ اسلامی و مصادف با دهم ذیحجه است.
اسامی دیگر عید قربان
نام دیگر عید قربان، عید اضحی و عید خون است. روز اثبات عشق و تسلیم در برابر امر الهی، روز آزمایش و امتحان حضرت ابراهیم علیه السلام و حضرت اسماعیل علیه السلام که از آن سربلند بیرون آمدند. «فَلَمّا اَسْلَما وَتَلّهُ لِلجَبینِ وَنادَیناهُ اَنْ یا اِبراهیم، قد صدّقت الرّؤیا انّا کذلک نجزِی المحسنین؛...هان ای ابراهیم به خوبی انجام وظیفه کردی و ما نیکوکاران را این چنین پاداش خواهیم داد»
[ویکی شیعه] عید قُربان یا عید الأضحی از عیدهای بزرگ مسلمانان که در روز دهم ذی حجه واقع شده است. بنابر روایات دینی، در این روز خدا به ابراهیم خلیل فرمان داد اسماعیل را ذبح کند. او اسماعیل را به قربانگاه برد ولی جبرئیل همراه با «قوچی» فرود آمد و ابراهیم آن را به جای اسماعیل قربانی کرد. سنّت قربانی در روز عید قربان در سرزمین منا به یاد آن رخداد است. مسلمانانی که برای حج، به زیارت خانه خدا می روند، طبق شروطی وظیفه دارند در منا قربانی کنند.
عبادت در شب و روز عید قربان بسیار سفارش شده و احیای شب عید قربان به دعا، نماز و نیایش بسیار پر فضیلت است. در روز عید قربان اعمالی مانند غسل، نماز عید قربان، قربانی کردن، زیارت امام حسین (ع) و خواندن دعای ندبه، مستحب است. روزه گرفتن در عید قربان مانند عید فطر بر اساس منابع دینی حرام است.
عید قربان در کشورهای اسلامی، تعطیل رسمی است و مسلمانان در این روز جشن می گیرند.
[ویکی اهل البیت] روز دهم ذی الحجه با نام عید قربان یکی از عیدهای بزرگ مسلمانان است. این روز مطابق است با روزی که حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل علیهما السلام از امتحان الهی سربلند بیرون آمدند. در این روز حضرت ابراهیم علیه السلام مطابق با برداشتی که از خواب خود نموده بود فرزندش اسماعیل را به قربانگاه برد ولی جبرئیل همراه با «قوچی» فرود آمد و ابراهیم آن را به جای اسماعیل قربانی کرد.
قربانی نمودن در این روز بر کسی که حج تمتع به جا می آورد، واجب و بر دیگران مستحب است. مسلمانان در کشورهای اسلامی روز عید قربان را تعطیل نموده جشن می گیرند.
منی محلی است که حجاج صبح عید قربان جهت انجام اعمال آن به آنجا وارد می شوند. اعمال منی عبارت است از:
قربانی پس از رمی جمره عقبه انجام می گیرد. معنی قربان و قربانی، هر عملی که انسان به وسیله آن بخواهد خود را به رحمت الهی نزدیک کند.
خداوند در قرآن مجید راجع به قربانی چنین می فرماید: «وَالبُدنَ جَعَلناها لَکُم مِن شَعائِر الله». بُدن و بَدَنة به منزله شتران قربانی است. یعنی این قربانیان را قرار دادیم، چون جزو شعائر الهی است؛ یعنی این قربانی ها از شعارهای دینی می باشد.
چون شب هشتم ذی الحجه (شب ترویه) فرارسید، حضرت ابراهیم بعد از انجام وظائف عبادی، سر بر بالین استراحت نهاد و در خواب به او ندا شد: ای خلیل گر تشنه وصال مائی برخیز و با کارد تیز فرزند دلبند خود را قربانی کن! ابراهیم از هیبت این خطاب بیدار شده و با خود گفت: آیا این امر رحمانی است یا وسوسه شیطانی؟ شب عرفه نیز همان خواب را دید و در شب نحر (عید قربان) نیز همین خواب را دید و یقین او زیاد شد و صبح روز عید قربان ابراهیم خلیل با همسرش هاجر وداع کرده و با اسماعیل از خانه به سوی منی روی نهادند.
وقتی به منی رسیدند، جریان خواب خود را به فرزندش بازگو کرد و اسماعیل در واکنش به این سخن پدر چنین گفت: ای پدر بزرگوار من اگر هزار جان داشتم، همه را به فرمان الهی قربان می کردم و تسلیم امر الهی می شدم.
ابراهیم چون در منی به جمره اول رسید، شیطان آمد که او را تعرض کند، هفت سنگ به سوی او انداخت و در جمره دوم و سوم هم هفت سنگ پرتاب کرد. این رمی جمرات ثلث از جمله مناسک حج شد. پس هنگامی که پدر و پسر حکم خدا را گردن نهادند، ابراهیم پیشانی پسر را بر زمین نهاد و تیغ تیز بر حلق او گذارد اما ذره ای از پوست و گوشت و رگ او بریده نشد و سرانجام از طرف حق سبحانه و تعالی ندا آمد که عمل ابراهیم مقبول درگاه ما شد و آن را پسندیدیم.

جملاتی از کلمه عید قربان

از جمله عیدهای مذهبی مهم اسلامی می‌توان به عید قربان، عید فطر، رمضان و اورس اشاره کرد.
عید قربان رسید و هر روزی بر عدوی تو عید قربانست
سلام الله به اسمعیل قربان که قربی یافت اندر عید قربان
عید قربان است و اکنون هر که هست بهر خود فکر سر و سامان کند
عید قربان خجسته بادت و باد دشمنان تو پیش تو قربان