مذهب شافعی یکی از چهار مذهب فقهی اصلی در اسلام اهل سنت است که منسوب به امام ابوعبدالله محمد بن ادریس شافعی، از ائمه اربعه سنی، میباشد. این مکتب فقهی که بر پایه منابع اصلی شریعت شامل قرآن، سنت، اجماع و قیاس استوار شده، در سرزمینهای مختلف اسلامی از جمله مصر، اندونزی، مالزی و بخشهایی از شام و یمن پیروان فراوانی دارد. روش استنباط فقهی امام شافعی با تأکید بر تلفیق ظرافتهای فقه حجاز و عراق، ویژگیهای متمایزی در استدلال فقهی پدید آورده است.
در نظام قضایی مذهب شافعی، مفهوم «لوث» به عنوان اماره قضایی دارای جایگاه ویژهای است. لوث به شرایطی اطلاق میشود که قاضی با استناد به شواهد و قراین موجود، ظن غالب بر صحت ادعای اولیای دم در زمینه وقوع قتل یا جرح توسط متهم پیدا میکند. این نهاد حقوقی که در واقع راهکاری برای جبران خلأ ادله اثبات دعوی محسوب میشود، با فراهم آوردن امکان اقناع وجدان قاضی، زمینه صدور حکم قضایی را فراهم میسازد.
بر اساس منابع فقه شافعی، مصادیق متعددی برای تحقق لوث شناخته شده است که از آن جمله میتوان به وجود هرگونه قرینه مؤید صدق ادعای مدعی، کشف جسد مقتول یا بخشی از اعضای او در محله خاص، و نیز وقوع قتل در میان ازدحام جمعیت اشاره کرد. همچنین مواردی همچون درگیری مسلحانه بین دو گروه، شهادت یک مرد عادل، اظهارات زنان، فاسقان، کفار و کودکان نیز از مصادیق لوث محسوب میشوند. شایان ذکر است که در برخی موارد مانند کشته شدن در میان جمعیت، احاطه و محاصره مقتول توسط حاضران شرط اساسی محسوب میشود، حال آن که اثبات عداوت و دشمنی بین طرفین ضرورتی ندارد.