شهادت امام زین العابدین

بر اساس گزارش‌های کهن تاریخی، در مورد سال شهادت امام سجاد(ع) میان مورخان و محدثان اختلاف نظر وجود دارد. شیخ مفید و کلینی در کتاب اصول کافی سال ۹۵ هجری قمری را ذکر کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر از سیره‌نویسان، همچون اربلی در کشف‌الغمه، سال ۹۴ هجری را ثبت نموده‌اند. در تعیین روز دقیق شهادت نیز اقوال متفاوتی وجود دارد؛ برخی آن را دوازدهم محرم و عده‌ای دیگر، از جمله کفعمی در مصباح، روز شنبه بیست‌ودوم محرم دانسته‌اند. مشهور میان اصحاب آن است که امام به دستور هشام بن عبدالملک و با تحریک ولید بن عبدالملک مسموم شد.

امام سجاد(ع) در ۵۷ سالگی و پس از ۳۵ سال امامت، رحلت فرمودند. در لحظات پایانی عمر، حضرت بیهوش شدند و پس از به‌هوش آمدن، آیاتی از سوره‌های واقعه و فتح را تلاوت کردند. سپس با بیان آیه «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی صَدَقَنَا وَعْدَهُ…» سپاس خدا را به جای آوردند و به سوی آرامگاه ابدی شتافتند. بر اساس روایتی از امام باقر(ع)، امام سجاد(ع) وصیت کرده بودند که ایشان را در کفنی از جنس پنبه و بدون استفاده از مُشک دفن کنند.

تشییع پیکر مطهر امام سجاد(ع) با حضور انبوهی از مردم مدینه همراه بود، به‌گونه‌ای که پیش از آن، چنین جمعیتی در این شهر دیده نشده بود. مزار نورانی آن حضرت در قبرستان بقیع و در جوار عموی گرامیشان، امام حسن مجتبی(ع)، و نیز فرزندان بزرگوارشان، امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، قرار دارد. این مکان، همواره زیارتگاه عاشقان و پیروان اهل‌بیت(ع) بوده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] شیخ مفید و کلینی شهادت حضرت را سال 95 هجری نوشته اند. (اصول کافی، ج 2، ص 368). لکن برخی دیگر از محدثان و سیره نویسان سال 94 را ذکر کرده اند. (اربلی، کشف الغمه، ج 2، ص 101).
در روز شهادت حضرت نیز اتفاق وجود ندارد. برخی آن را دوازدهم محرم و برخی بیست و دوم همین ماه ذکر کرده اند. کفعمی در مصباح می نویسد: حضرت روز شنبه بیست و دوم محرم سال 95 هجری با زهری که به دستور هشام بن عبدالملک بدو خوراندند مسموم شد. مشهور بین اصحاب این است که ولید بن عبدالملک به تحریک برادرش هشام بن عبدالملک لعنت الله علیهم امام را مسموم کرد.
امام صادق علیه السلام فرمود: علی بن الحسین در 57 سالگی در سال 95 هجری وفات یافت و بعد از امام حسین علیه السلام 35 سال زندگی کرد. (اصول کافی، ج 2، ص 372).
حضرت هنگام مرگ لختی از هوش رفت و چون به هوش آمد سوره واقعه و فتح را خواند و سپس فرمود: «الحمدلله الذی صدقنا وعده و اورثنا الارض نتبوا من الجنه حیث نشاء فنعم اجر العالمین».
«سپاس خدایی را که وعده خویش را درباره ما راست فرمود و بهشت را میراث ما کرد تا هر جا که خواهیم جای گیریم، پس نیکوست پاداش عمل کنندگان». (سوره زمر / 74)
و دیده برگذاشت و بسرای باقی شتافت. ابن سعد به سند خود از امام باقر علیه السلام آورده است که: امام سجاد علیه السلام وصیت کرد که او را در کفنی از جنس پنبه بپیچند و در حنوط او مشک نیامیزند. (ابن سعد، طبقات، ج 5، ص 163).
به هنگام تشیع و دفن آن بزرگوار انبوهی از مردم فراهم آمد که مدینه مانند آن را کمتر دیده بود. مدفن آن حضرت قبرستان بقیع در کنار عموی بزرگوارش امام حسن علیه السلام و فرزندانش امام باقر و امام صادق علیهماالسلام است.

جمله سازی با شهادت امام زین العابدین

وى پس از شهادت امام حسين عليه السّلام به همراه ساير بازماندگان واقعه كربلا، بهاسارت سپاه يزيد درآمد و از كربلا به كوفه و از كوفه به شام برده شد. پس از چندروز اقامت در شام و مشاهده سنگدلى هاى يزيد و يزيديان، وتحمل سخت ترين ايام اسارت، در دمشق وفات يافت.