عبارت «روضه شب اول محرم» به مراسم و سخنرانیهای مذهبی شب اول ماه محرم اشاره دارد که در آن داستانهای مربوط به شهادت و فداکاریهای حضرت مسلم بن عقیل (علیهالسلام) بیان میشود. این شب به احترام حضرت مسلم نامگذاری شده است، زیرا او سفیر امام حسین (علیهالسلام) در کوفه بود و جانفشانی و تلاشهای او برای آگاه کردن امام از آمادگی مردم کوفه، اهمیت ویژهای دارد. در این مراسم که معمولاً توسط ذاکران اهل بیت (علیهمالسلام) برگزار میشود، ماجراهای تاریخی ورود مسلم به کوفه، مواجهه با ظلم عبیدالله بن زیاد و حوادث مرتبط با شیعیان کوفه روایت میشود. نامگذاری شبهای محرم، از جمله شب اول، به مرور زمان و به تقلید از شبهای خاص مانند عاشورا و تاسوعا شکل گرفته است تا یاد و درسهای جانفشانی و وفاداری به اهل بیت زنده نگه داشته شود. روضه شب اول محرم علاوه بر جنبه آموزشی و تاریخی، فضای عاطفی و معنوی برای عزاداران فراهم میکند و مقدمه مراسم عزاداری ماه محرم و یادبود قیام امام حسین (علیهالسلام) است.
روضه شب اول محرم
دانشنامه اسلامی
جناب مسلم بن عقیل بن ابی طالب بن عبدالمطلب بن هاشم برادرزاده حضرت علی (علیه السّلام) است. وی فرزند عقیل، عموزاده و صحابی گرانقدر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و نوه ابوطالب، پدر گرامی امام علی (علیه السلام)
ابن اثیر جزری، ابوالحسن علی بن ابی الکرم، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، ج۴، ص۶۱.
با اعلام آمادگی گستردۀ کوفیان و ارسال نامه های فراوان، امام حسین (علیه السّلام) پسر عمویشان، مسلم بن عقیل را فراخواندند و از او خواستند به کوفه برود و ایشان را از صحت و سقم آمادگی کوفیان آگاه گرداند.
بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۲، ص۷۷.
عبیدالله پس از ورود به کوفه به جستجوی مسلم بن عقیل پرداخت و با نفوذ یکی از کارگزارانش، به نام معقل در بین شیعیان کوفه، از محل اختفای مسلم در خانه هانی بن عروه مطلع گردید؛ لذا هانی را به خاطر میهمانی از مسلم دستگیر و زندانی کرد.
بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج ۲، ص۸۰.
...
