بقا بر ارتداد به معنای باقی ماندن بر کفر و ترک ایمان پس از مسلمانی است، یعنی شخصی که پس از پذیرش اسلام، دین خود را ترک کند و به کفر بازگردد و در همان حال بمیرد، مرتد شناخته میشود. قرآن کریم بارها این موضوع را مورد توجه قرار داده و هشدار داده که ارتداد از دین، امری بسیار خطرناک است که آثار و پیامدهای جدی در دنیا و آخرت به دنبال دارد.
از نظر قرآن، کسانی که بر ارتداد باقی بمانند و در حال کفر از دنیا بروند، اعمال نیکشان نابود و بیاثر میشود و در آخرت مستحق عذاب جاودان خواهند بود. این موضوع در آیات مختلفی مانند سوره مبارکه بقره (آیه 217) به صراحت بیان شده است که ارتداد و کفر پس از ایمان، تمام تلاشها و اعمال صالح را باطل میکند و نتیجهای جز خسران و عذاب جاودان نخواهد داشت. چنین فردی دیگر از برکات دنیوی و معنوی ایمان بهرهمند نیست و از رحمت الهی محروم میشود.
علاوه بر پیامدهای معنوی، ارتداد پیامدهای اجتماعی و حقوقی نیز دارد؛ از جمله جدایی از خانواده مسلم، باطل شدن حقوق مالی و ارث، و فاصله گرفتن کامل از جامعه اسلامی. آموزههای دینی مسلمانان را به ایستادگی قاطع در برابر وسوسههای کفر و تبلیغات دشمنان دین دعوت میکند تا از «بقا بر ارتداد» جلوگیری شود و پایبندی به دین و ایمان حفظ گردد. به این ترتیب، بقا بر ارتداد هم در عرصه فردی و هم در سطح اجتماعی مورد نکوهش قرار گرفته و به عنوان خط قرمز دینی و اخلاقی شناخته میشود.