برهان نظام شاه احمدنگری

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] برهان نظام شاه احمدنگری، دومین فرمانروای سلسله نظامشاهی در احمدنگرِ هند بود.
نظامشاهیان به هنگام تجزیه سلطنت بهمنیان بر سر کار آمدند. برهان در ۹۱۴، پس از وفات پدرش، ملک احمد نظام شاه بحری به سلطنت رسید (سال جلوس او را ۹۱۱ نوشته است). چون برهان در آن موقع خُردسال (هفت ساله) بود، با مشکلات شدیدی روبرو شد؛ چند بار با مخالفان خود جنگید، اما بتدریج بر مشکلات فایق آمد و مدت ۴۷ سال حکومت کرد.
علاقه به دانشمندان
او دوستدار علم و عالمان بود. علمای بسیاری به دربارش وابسته بودند. به دانشمندان ایرانی علاقه خاصی داشت. در عهد او طاهر بن رضی همدانی از ایران به احمدنگر وارد شد (۹۲۸) و در محیط دینی و سیاسی دربار ایجاد تنش کرد، و برهان را تحت تاثیر علم و فضل خود قرار داد.
مذهب
برهان که ابتدا سنّی بود ولی بعداً مهدوی شده بود، همراه با خویشاوندان و امرای خود به تشیع گرایید و آن را مذهب رسمی مملکت خود کرد. به تقلید از شاه، حدود سه هزار نفر از رعیت او به تشیع گراییدند. در برابر این حرکت، رعیت اهل سنّت و علمای بزرگ سُنّی واکنش شدید نشان دادند، اما نتیجه ای به دست نیاوردند. به دنبال تغییر مذهب رسمیِ سلطنت احمدنگر، در مناسبات با کشورهای خارج نیز تحولاتی رخ داد و با ممالک همجوار منازعاتی درگرفت، اما با دولت ایران مناسبات خوبی برقرار شد. شاه اسماعیل صفوی به دوستی با برهان علاقه نشان داد و سفیر خود را به احمدنگر فرستاد. تا زمان شاه طهماسب حُسن مناسبات میان نظامشاهیان و صفویان ادامه داشت.
وفات
...

جمله سازی با برهان نظام شاه احمدنگری

تاریخ ولادت وی دقیقاً مشخص نیست، اما احتمالاً وی به سال ۹۱۲ قمری/۱۵۰۶ میلادی متولد شده است. وی به سال ۱۵۲۵ م به دنگرپور، پیتور، موات و دهلی سفر کرده‌است. وی در دوران جنگ ابراهیم لودی (حاکم از ۹۲۳ تا ۹۳۲ قمری) با بابر (حاکم از ۹۳۲ تا ۹۳۷ قمری) در آنجا بود. وی پس از آشفتگی‌های سیاسی ناشی از قتل سکندرشاه در سال ۹۳۲ قمری، و پس از حکومت کوتاه مدت برادرش محمدشاه دوم، در سرزمین گجرات به سلطنت نشست. در دوران حکومت وی بر گجرات، درگیریهای میان سلاطین محلی بالا گرفت و همین امر سبب شد تا در ۹۳۵ قمری علاء الدین عمادالملک، حکمران برار از بهادرشاه برای مقابله در برابر برهان نظام شاه کمک طلب کند. این دعوت سبب شد تا بهادرشاه به دکن لشکرکشی نماید. عمادالملک از پیشروی بهادرشاه هراسان بود اما به سبب اتحاد سلاطین محلی با برهان نظام شاه، بهادرشاه به گجرات بازگشت. در سال ۹۳۷ قمری، بهادرشاه با اتکا به اقتدار و اعتبارش، از ضعف سلطان محمود خلجی (حکمران مالوه) استفاده کرده و به بهانه حمایت از مدعیان حکومت گجرات به آن منطقه لشکر کشی کرد و چندین قلعه و ولایت مالوه را به تصرف خویش درآورد. در این دوره، با رسیدن پرتغالی‌ها به دیو، بهادرشاه به این منطقه در حرکت شد اما پرتغالی‌ها بدون درگیری از منطقه خارج شدند.