امر به معروف در قران

[ویکی فقه] امر به معروف در قرآن. انسان در دستگاه خلقت الهی به گونه ای آفریده شده که اجتماعی بودن از برجسته ترین ویژگی های اوست به گونه ای که نقش هر مسلمان در تعیین سرنوشت جامعه و تعهدی که باید در پذیرش مسؤولیت های اجتماعی داشته باشد، ایجاب می کند که او ناظر و مراقب همه اموری باشد که پیرامون وی اتفاق می افتد. این مسئله مهم که در فقه اسلامی تحت عنوان « امر به معروف و نهی از منکر » مطرح شده و از مهم ترین مبانی تفکر سیاسی یک مسلمان به شمار می رود؛ چنان که از مهم ترین فرایضی است که وجوب کفایی آن، ضروری دین شناخته شده و ضامن بقای اسلام است.
انسان در دستگاه خلقت الهی به گونه ای آفریده شده که اجتماعی بودن از برجسته ترین ویژگی های اوست به گونه ای که نقش هر مسلمان در تعیین سرنوشت جامعه و تعهدی که باید در پذیرش مسؤولیت های اجتماعی داشته باشد، ایجاب می کند که او ناظر و مراقب همه اموری باشد که پیرامون وی اتفاق می افتد. این مسئله مهم که در فقه اسلامی تحت عنوان « امر به معروف و نهی از منکر » مطرح شده و از مهم ترین مبانی تفکر سیاسی یک مسلمان به شمار می رود؛ چنان که از مهم ترین فرایضی است که وجوب کفایی آن، ضروری دین شناخته شده و ضامن بقای اسلام است. دلیل بر این مطلب، گذشته از اجماع علما و عنایت عقل سلیم همگان بر آن، آیات و اخباری است که در این زمینه وارد شده است.
آیات امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر، در قرآن کریم با بیانات مختلف و تاکیدات فراوان بیان شده که به برخی از این آیات اشاره می گردد:
← وجوب امر به معروف و نهی ازمنکر
اما امر به معروف و نهی ازمنکر، در روایات گهربار معصومین (علیهم السّلام) از جهات مختلف تبیین شده تا جائی که درباره وجوب، اهمیت، شرایط، آثار فردی و اجتماعی و... این فریضه مهم دینی، هیچگونه ابهامی برای انسان باقی نمی گذارد، که در اینجا به اختصار به چند روایت اشاره می شود:
← عذاب برای تارکان امر به معروف
...

💡 يا بنى اءقم الصلوة و امر بالمعروف و انه المنكر و اصبر على ما اءصابك ان ذلك منعزم الاءمورپسرم ! نماز را بر پا دار، و امر به معروف و نهى از منكر كن، و دربرابر مصايبى كه به تو مى رسد شكيبا باش كه اين از كارهاى مهم است !

💡 امام على عليه السلام: ((فمن اءمر بالمعروف شد ظهور المؤ منين فمن نهى عن المنكر واءرغم اءنوف المنافقين ))(531) هر كه امر به معروف كند پشتيبانى از مؤ مناننموده و هر كس نهى از منكر كند، بين منافقان را به خاك ماليده است.

💡 آرى ! حسين عليه السلام از شدّت عظمت و بزرگى و بزرگمنشى برايش مشكل بود كه قلب يك انسان عادى را با امر به معروف صريح بشكند، به همين جهت غيرمستقيم او را ارشاد فرمود. اينك، براى او چقدر گران خواهد بود كه از سوى سپاه پليد اموى و عناصر رذل، با انواع اهانتهايى كه جز زيبنده دشمنان خدا نيست، مورد تعرّض و هتّاكى قرار گيرد، همانگونه كه عنصر پليدى از آنان فرياد كشيد كه:

💡 ((اين كار را نكنيد؛ چه آن كه اگر بيعت شما با محمد (نفس زكيه ) به تصور آن است كهاو همان مهدى موعود (عج ) است، اين گمان خطاست و او مهدى موعود نيست و اين زمان نيز،زمان خروج وى نيست و اگر بيعت شما بدان جهت است كه خروج كنيد و امر به معروف ونهى از منكر كنيد، باز هم بيعت با محمد درست نيست؛ زيرا در حالى كه عبدالله، شيخبنى هاشم هست، چرا وى را بگذاريم و با پسرش بيعت كنيم....)).