در اصطلاحات حقوقی، جعل مادی به عنوان یکی از اقسام جعل شناخته میشود. این عبارت، ترکیبی وصفی است که در مقابل جعل معنوی قرار میگیرد و به عملی مجرمانه اشاره دارد که در آن، شخص با ایجاد تغییرات فیزیکی و عینی در یک سند یا نوشته، موجب قلب حقیقت میشود. این تغییرات میتواند به صورت دستکاری در متن، امضا، مهر، تاریخ یا هر جزء ملموس دیگر باشد.
در مقایسه با جعل معنوی که در آن، تحریف در مفاهیم و بدون تغییر ظاهری سند رخ میدهد، جعل مادی مستلزم دخل و تصرف در شکل و ظاهر سند است. نمونههای متداول آن شامل الحاق عبارات جدید، پاککردن بخشی از متن، جعل امضای اشخاص یا تقلید از مهرهای رسمی است که همگی تغییری محسوس و عینی در سند ایجاد میکنند. با توجه به پیامدهای سوء این عمل، قانونگذار برای آن مجازات در نظر گرفته است. از این رو، تفکیک دقیق بین جعل مادی و جعل معنوی، هم در دکترین حقوقی و هم در رویه قضایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و برای تحلیل دقیقتر میتوان به منابع تخصصی تحت عنوان جعل در متون حقوقی مراجعه نمود.