شاهنشاهی افشاریه، که به‌دست نادرشاه افشار تأسیس شد، یکی از دوره‌های مهم تاریخ ایران است. این دوره از سال ۱۷۳۶ میلادی (۱۱۱۴ هجری خورشیدی) آغاز و تا سال ۱۷۹۶ میلادی (۱۱۷۴ هجری خورشیدی) ادامه داشت. نادرشاه، که از ایل افشار، یکی از قبایل ترک‌تبار بود، با کشتن اشرف افغان و خلع شاه عباس سوم از سلطنت، این شاهنشاهی را پایه‌گذاری کرد.
پیشینه
نادرشاه در سال ۱۰۶۶ خورشیدی در روستای دستگرد درگز به دنیا آمد و به‌عنوان یک فرمانده نظامی با استعداد و کارآزموده شناخته می‌شد. او در دوران ضعف حکومت صفوی، با اتحاد با قبایل مختلف و به کارگیری تاکتیک‌های نظامی مؤثر، به تدریج قدرت را در دست گرفت و در نهایت به عنوان پادشاه ایران شناخته شد.
قلمرو
در زمان سلطنت نادرشاه، ایران به گسترده‌ترین مرزهای خود از زمان ساسانیان رسید و شامل بخش‌هایی از کشورهای کنونی ارمنستان، گرجستان، جمهوری آذربایجان، افغانستان، تاجیکستان، بحرین، ترکمنستان و بخش‌هایی از هند و عراق شد. نادرشاه به‌واسطه فتوحات نظامی و دیپلماسی، توانست سلطه خود را بر این مناطق برقرار کند.
جنگ‌ها و فتوحات
نادرشاه در دوران سلطنت خود، چندین جنگ بزرگ را علیه عثمانی‌ها و افغان‌ها انجام داد. او پس از تصرف قندهار، به هند حمله کرد و در نبرد کرنال، ارتش گورکانیان را شکست داد. این پیروزی منجر به کشتار دهلی و غارت ثروت‌های فراوانی از جمله الماس‌های معروف شد.
فروپاشی
با مرگ نادرشاه در ۱۱۶۰ هجری قمری، شاهنشاهی افشاریه به سرعت در اثر رقابت‌های داخلی و شورش‌های مختلف فروپاشید. پس از او، حکومت به دست دودمان‌های مختلفی مانند زندها و قاجارها افتاد. آقامحمدخان قاجار در سال ۱۷۹۶ میلادی با تسلط بر خراسان، ایران را دوباره یکپارچه کرد و دودمان قاجار را بر سر کار آورد.
سیاست‌های دینی
نادرشاه در سیاست‌های دینی خود، تلاش کرد تا تشیع را به عنوان مذهب رسمی ایران تثبیت کند، اما در عین حال به دنبال کاهش تنش‌های مذهبی با عثمانی‌ها بود. او از دولت عثمانی درخواست کرد که مذهب جعفری را به عنوان پنجمین مذهب اسلامی به رسمیت بشناسند، اما این درخواست رد شد.
