چرت و پرت

سخنان بی‌اساس و بی‌معنا، نادرست یا غیر دقیق هستند. این نوع محتوا ممکن است جعلی، دروغین، ترکیبی از حقیقت و دروغ، کلاهبردارانه، فریبکارانه و یا مبهم باشد و هدف آن انتقال مفهومی نادرست است. معمولاً این نوع سخنان در قالبی احساسی و هیجانی، همراه با استدلال و کلمات شبه‌صحیح ارائه می‌شوند تا به نظر منطقی و قابل قبول بیایند. با بیان مطالب بی‌اساس، توجه رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و مردم جلب می‌شود و این توجه منجر به کسب و تقویت شهرت می‌گردد که خود به نوبه خود، منافع متنوعی را به همراه دارد. یکی از عوامل رشد این صنعت، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های موبایلی هستند. این رسانه‌ها در عین حال که بستری برای انتشار اخبار صحیح و مفید و سخنان معتبر و باکیفیت فراهم می‌کنند، در عین حال دروغ‌گویان را رسوا کرده و نادرستی‌ها و اغراق‌ها را نمایان می‌سازند. اما به طور همزمان، به افزایش توجه و استقبال از سخنان بی‌پایه و اساس نیز دامن می‌زنند. یکی از ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی این است که برای هر نوع محتوایی، فضایی نامحدود برای بازنشر و جذب مخاطب فراهم می‌آورند. در دنیای رسانه، ویژگی‌هایی مانند عجیب و غریب بودن، شگفت‌آوری، منفی بودن و غیرعادی بودن از جمله مهم‌ترین ارزش‌های خبری به شمار می‌روند. به همین دلیل، افرادی که مطالب بی‌اساس منتشر می‌کنند، با بهره‌گیری از این ویژگی‌ها نه تنها در شبکه‌های اجتماعی توجه بسیاری را جلب می‌کنند، بلکه رسانه‌ها و خبرنگاران نیز به دلیل جذابیت و قابلیت جلب مخاطب، ممکن است به این نوع محتوا روی آورند. به همین خاطر، این ویژگی‌ها در صدر ارزش‌های خبری و توجه رسانه‌ای قرار می‌گیرند.در گذشته، به دلیل عدم وجود اینترنت و شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های فردمحور، امکان گسترش مطالب بی‌اساس به شدت محدود بود و رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران به عنوان مانعی در برابر این نوع محتوا عمل می‌کردند. به نوعی، گزینشگری و دروازه‌بانی روزنامه‌نگاران و رسانه‌های حرفه‌ای مانع از انتشار گسترده محتوای بی‌اساس می‌شد. هرچند این گزینشگری ممکن بود با نقاط منفی مانند دروازه‌بانی غیرحرفه‌ای، غیراخلاقی، تبعیض‌آمیز و سوگیرانه همراه باشد، اما در عین حال، این ویژگی مثبت را داشت که به عنوان سدی در برابر انتشار مطالب بی‌اساس عمل کند.