قرچی

کلمه‌ی «قرچی» واژه‌ای قدیمی و فارسی‌ ترکی است که در گذشته برای اشاره به افرادی در حوزه نظامی و نگهداری سلاح‌ها به کار می‌رفت. یکی از معانی اصلی «قرچی» کسی بود که در زرّادخانه یا همان محل ساخت و نگهداری جنگ‌افزارها فعالیت می‌کرد. در این معنا، قرچی وظیفه داشت اسلحه‌ها را بسازد، تعمیر کند یا نگهبانی آن‌ها را برعهده داشته باشد. معنی دیگر این واژه، «رئیس اسلحه‌خانه» است؛ یعنی فردی که مسئولیت و مدیریت انبار سلاح‌ها و تجهیزات جنگی را به عهده داشته و بر کار سایر افراد نظارت می‌کرد. افزون بر این، «قرچی» در برخی منابع به معنای «سرباز مسلح» نیز آمده است، زیرا این افراد معمولاً خود نیز حامل سلاح بوده و آمادگی حضور در میدان را داشتند. کاربرد این واژه بیشتر در دوره‌های قدیم تاریخی، به‌ویژه زمان پادشاهان و نظام‌های سلطنتی دیده می‌شود. از نظر ریشه‌شناسی، این واژه احتمالاً از ترکی وارد فارسی شده و به‌مرور در متون تاریخی و نظامی رواج یافته است. امروزه این واژه کم‌تر در زبان روزمره کاربرد دارد و بیشتر در کتاب‌های تاریخی یا ادبیات کهن دیده می‌شود.