صدام حسین

بیوگرافی و تاریخچه

صدام حسین (۲۸ آوریل ۱۹۳۷ – ۳۰ دسامبر ۲۰۰۶) یک سیاستمدار و انقلابی عراقی بود که به عنوان پنجمین رئیس‌جمهور عراق از سال ۱۹۷۹ تا زمان برکناری‌اش در سال ۲۰۰۳ خدمت کرد. وی پیش از آن به عنوان معاون رئیس‌جمهور و همچنین نخست‌وزیر عراق فعالیت داشت. وی یکی از اعضای برجسته حزب بعث عربی و بعداً شاخه عراقی آن بود و به ایدئولوژی بعثیسم، که ترکیبی از ملی‌گرایی عربی و سوسیالیسم عربی است، اعتقاد داشت.

زندگی اولیه

او در روستای الاعوجا نزدیک به تکریت در شمال عراق به دنیا آمد. او از یک خانواده عرب سنی بود و پدرش قبل از تولد او فوت کرد. مادر او، پس از فوت همسرش به شدت افسرده و ناامید بود و به همین دلیل تصمیم به سقط جنین گرفت، در نهایت، او نتوانست این اقدام را انجام دهد و صدام حسین به دنیا آمد. او در سنین جوانی به بغداد رفت و تحت سرپرستی عمویش، خیری طلفاح، که یک شخصیت ملی‌گرا بود، بزرگ شد.

ورود به سیاست

وی در سال ۱۹۵۷ به حزب بعث پیوست و در سال ۱۹۵۸، پس از انقلاب ۱۴ ژوئیه که منجر به سرنگونی پادشاهی در عراق شد، به سرعت در صفوف حزب ترقی کرد. او در سال ۱۹۶۸ به عنوان معاون رئیس‌جمهور در دولت احمد حسن البکر منصوب شد. در این زمان، او نقش کلیدی در ملی‌سازی شرکت نفت عراق و تنوع‌بخشی به اقتصاد این کشور ایفا کرد.

ریاست‌جمهوری و جنگ‌ها

در سال ۱۹۷۹، وی پس از استعفای البکر، به طور رسمی به قدرت رسید. او در همان سال، حزب بعث را پاکسازی کرد و به جنگ با ایران در سال ۱۹۸۰ دست زد. این جنگ که به جنگ ایران و عراق معروف است، به مدت هشت سال به طول انجامید و منجر به کشته شدن بیش از یک میلیون نفر شد. پس از پایان جنگ، او به سرکوب کردها در عراق پرداخت و عملیات انفال را که به عنوان نسل‌کشی شناخته می‌شود، انجام داد.

در سال ۱۹۹۰، او به کویت حمله کرد و جنگ خلیج فارس را آغاز کرد. این جنگ به شکست عراق و تحمیل تحریم‌های شدید از سوی سازمان ملل منجر شد. او همچنین به شدت قیام‌های داخلی در سال ۱۹۹۱ را سرکوب کرد.

حمله به عراق و سقوط

در سال ۲۰۰۳، ایالات متحده و ائتلافی از کشورهای دیگر به عراق حمله کردند و او را به توسعه سلاح‌های کشتار جمعی و ارتباط با القاعده متهم کردند. پس از سقوط سریع رژیم صدام، او اقدام به فرار و مخفی‌ شدن کرد و سرانجام در ۱۳ دسامبر ۲۰۰۳ دستگیر شد.

محاکمه و اعدام

محاکمه صدام حسین تحت دولت موقت عراق آغاز شد و در ۵ نوامبر ۲۰۰۶، او به جرم جنایات علیه بشریت در ارتباط با کشتار دجیل محکوم و به اعدام با چوبه دار محکوم شد. او در ۳۰ دسامبر ۲۰۰۶ اعدام شد.

میراث و تأثیرات

صدام حسین یک شخصیت بسیار بحث‌برانگیز و جنجالی در تاریخ معاصر عراق و جهان عرب است. بسیاری از عرب‌ها او را به عنوان رهبری قاطع که با امپریالیسم غربی مقابله می‌کرد و از حقوق فلسطینی‌ها حمایت می‌کرد، می‌شناسند. اما در عوض، بسیاری از عراقی‌ها، به ویژه شیعیان و کردها، او را به عنوان دیکتاتوری که مسئول سرکوب‌های شدید و ظلم‌های فراوان بود، می‌شناسند. برآوردها نشان می‌دهد که رژیم او مسئول قتل یا ناپدید شدن ۲۵۰,۰۰۰ تا ۲۹۰,۰۰۰ عراقی بوده است.

وی به عنوان یک رهبر خودکامه، در طول ۳۵ سال حکومتش بر عراق، تأثیرات عمیق و ماندگاری بر تاریخ این کشور و منطقه گذاشت.