خالد بن ولید بن مغیره مخزومی یکی از فرماندهان و سرداران نظامی برجسته عرب در سده اول قمری و هفتم میلادی است. او در ابتدا به عنوان یکی از رهبران لشکر قریش در جنگ‌های علیه پیامبر اسلام و مسلمانان فعالیت می‌کرد، اما بعدها به دین اسلام گروید و تحت رهبری پیامبر اسلام و دو خلیفه اول راشدین، ابوبکر و عمر، به فعالیت‌های نظامی ادامه داد.
پیش از گرویدن به اسلام
خالد بن ولید قبل از پذیرش اسلام، به عنوان یکی از فرماندهان قریش، جنگ‌های سختی علیه مسلمانان انجام داد. او در غزوه احد، مسلمین را شکست داد و همچنین در غزوه خندق به عنوان فرماندهٔ گُردان علیه مسلمانان مدینه جنگید. در غزوه حدیبیه، که آخرین نبرد او علیه پیامبر اسلام بود، نقش مهمی ایفا کرد و بنا بر برخی منابع تاریخی، تا پیش از فتح مکه، به دین اسلام نپیوسته بود.
پس از گرویدن به اسلام
وی در سال ۷ هجری قمری پس از صلح حدیبیه به اسلام گروید. در جنگ موته در سال ۸ هجری، پس از کشته شدن سه فرمانده مسلمان، او به عنوان فرمانده سپاه انتخاب شد و توانست با تدبیر خود، سپاهیان مسلمان را به مدینه بازگرداند. علی‌رغم اینکه در آغاز مسلمانان به او به عنوان یک فراری از جهاد نگریسته و واکنش‌های منفی نشان دادند، او در فتح مکه شرکت کرد و به زودی به یکی از فرماندهان برجسته مسلمانان تبدیل شد.
فتوحات و جنگ‌ها
وی در جنگ‌های زیادی شرکت کرد و در فتوحات اسلامی نقش کلیدی ایفا کرد. او به دستور ابوبکر به فرماندهی ارتش مسلمانان در سوریه منصوب شد و در نبردهای مهمی همچون اجنادین، فحل، دمشق و یرموک به پیروزی‌های چشمگیری دست یافت. همچنین، در جریان حمله اعراب به ایران، او فرماندهی اکثر نبردها را بر عهده داشت و در نبردهای متعددی مانند نبرد زنجیر، نبرد حیره و نبرد یرموک به پیروزی رسید.
دوران پس از خلافت ابوبکر
پس از فوت ابوبکر و آغاز خلافت عمر بن خطاب، خالد بن ولید از فرماندهی لشکر مسلمانان در ایران برکنار شد و به جنگ علیه امپراتوری بیزانس ادامه داد. او در فتح شام و در چندین نبرد دیگر نقش فرماندهی را بر عهده داشت و در تمامی این نبردها پیروز بود.
درگذشت
وی در سال ۶۴۲ میلادی در حمص یا مدینه درگذشت و مقبره‌ای منسوب به او در مسجد خالد بن ولید در شهر حمص در سوریه قرار دارد.