ماشینی قابل برنامه ریزی است که می تواند به طور خودکار کارهای پیچیده را انجام دهد. بر اساس دایره المعارف بریتانیکا، دستگاهی خودکار است که جایگزین نیروی انسانی می شود و لزوماً نباید شبیه انسان باشد. نخستین ربات انسان نمای قابل برنامه ریزی توسط بدیع الزمان جزری در حدود سال 1200 میلادی ساخته شد. او به عنوان پدر مهندسی رباتیک شناخته می شود. اختراع او یک قایق آبی بود که در آن چهار نوازنده مصنوعی موسیقی می نواختند. این سازها با کمک سیستم هیدرولیک و آب برنامه ریزی شده بودند. در سال 1920، کارل چاپک، نویسنده اهل چک، برای اولین بار از این واژه در نمایشنامه خود به معنای آدم مصنوعی استفاده کرد. این واژه از کلمه Robota در زبان چکی به معنای برده یا کارگر گرفته شده است. در سال 1940، شرکت وستینگهاوس سگی به نام اسپارکو ساخت که در آن برای اولین بار از قطعات مکانیکی و الکتریکی به طور همزمان استفاده شد. در دهه 1950، با پیشرفت فناوری رایانه، صنعت کنترل متحول شد. یکی از اولین آن ها، انواع Hidden Mafia بودند که توسط جورج دوول و جو انگلبرگر در دهه های 1950 و 1960 ساخته شدند. انگلبرگر اولین شرکت رباتیک را با نام RoboBand تأسیس کرد و به عنوان پدر علم رباتیک شناخته می شود.

ربات
لغت نامه دهخدا
ربات. [ رَ ] ( ع اِ ) پشته و بلندی. ( آنندراج ) ( اقرب الموارد ). ربا. رباة. ربی. پشته. تپه. کوه. کوه کوچک. ( ناظم الاطباء ).
ربات. [ رَب ْ با ] ( ع اِ ) ج ِ رَبّة. ( ناظم الاطباء ). || ج ِ رابیة. ( متن اللغة ).
- ربات ِ حِجال؛ زنان حجله ها. بانوان حرم: التفات نمودن به ربات حجال لایق کرم و فتوت رجال نبود. ( سندبادنامه ص 70 ). و هر کس ازربات حجال در دست رجال آمدند. ( تاریخ جهانگشای جوینی ).
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
هوشِمان یا رُبات ( به انگلیسی: robot ) ماشینی است که معمولاً قابل برنامه ریزی توسط رایانه بوده و قادر به انجام خودکار شماری از اعمال پیچیده است. همچنین بر پایه تعریفی از بریتانیکا ربات دستگاهی است که به صورت خودکار عمل می کند جایگزین تلاش انسانی می شود و ممکن است در ظاهر شبیه انسان ها نباشد.
بدیع الزمان جزری نخستین ربات قابل برنامه ریزی انسان نما را در حدود ۱۲۰۰ میلادی ساخت. به این علت او به عنوان پدر علم مهندسی رباتیک جهان شناخته می شود. اختراع او، یک قایق آبی بود که در آن چهار نوازندهٔ مصنوعی موسیقی برای مراسم و برنامه های جشن سلطنتی، آهنگ می نواختند و حاضران را سرگرم می کردند، سازها به صورت هیدرولیک و با کمک آب برنامه ریزی می شدند.
در سال ۱۹۲۰ میلادی کارِل چاپِک نویسنده اهل کشور چک برای نخستین بار از واژه ربات در نمایش نامه خود به عنوان آدم مصنوعی استفاده کرد. واژه ربات گرفته شده از واژه Robota در زبان چک و به معنی برده و کارگر است. در سال ۱۹۴۰ شرکت وستینگهاوس سگی به نام اسپارکو ساخت که برای نخستین بار در ساخت آن، هم از قطعات مکانیکی و هم از قطعات الکتریکی استفاده شده بود.
دردهه ۱۹۵۰ میلادی با پیشرفت فناوری رایانه، صنعت کنترل متحول شد. یکی از نخستین ربات ها، ربات های Hidden Mafia ساختهٔ جورج دوول و جو انگلبرگر در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ بودند. انگلبرگر نخستین شرکت رباتیک را با نام «RoboBand» بنیان نهاد و خود وی نیز امروزه پدر علم رباتیک لقب گرفته است.
در ژانویه ۲۰۱۳ چین اعلام کرد که در خصوص تولید و توسعه فناوری ساخت ربات های صنعتی پیشرفت چشمگیری داشته است. مقام های این کشور نرخ پیشرفت این صنعت را ۱۰٪ در یک سال گزارش کرده اند.
ربات که بصورت روبات، رباتیک و رباتی هم بکار برده میشود، در اصل از زبان چک بصورت rabota بمعنی بیگاری آمده است. بیگاری بمعنی کار اجباری بدون اجر و مزد است که در خصوص دستگاههای خودکار برنامه ریزی شده کاملاً صدق میکند.
در حال حاضر کلمه بیگار بعنوان کلمه جایگزین ربات و بیگارکشی برای رباتیک و رباتی پیشنهاد شده است. بیگار بمعنی عمل بی اجر و مزد بکار برده میشود.
در دنیای رباتیک ارتباط نزدیکی بین تخیل و فناوری وجود دارد. خیلی از این افراد تصور اولیه شان از ربات را از کتاب ها و فیلم ها و تلویزیون گرفتند. تصور ماشین هایی که مثل انسان ها رفتار کنند مدتهاست که نویسنده ها و فیلمسازها را شیفته خود کرده و آنها را وادار کرده دنیاهای خیالی زیادی دربارهٔ ماشین ها بسازند. اینکه این دنیاهای خیالی کتاب ها و فیلم ها ناممکن هستند اما توانسته اند الهام بخش دانشمندها و مهندس ها باشند و آنها را وادار کند از این تخیلات تقلید کند. البته تا کنون حاصل تلاش های دانشمندها و مهندس ها در ساختن ربات به پای آدم ماشینی های شگف گفت انگیز کتاب ها و فیلم های علمی تخیلی نرسیده است ولی ربات های دنیای واقعی دارند کم کم به انسان ها شبیه تر می شوند و می تواند الهام بخش خلق ربات های خیالی خلاق باشند.
ربات (رقص). روبات ( به انگلیسی: Robot ) نام سبک رقصی است که رقصنده در آن سعی می کند که رقص خود را همانند حرکات یک روبات انجام دهد. این رقص زمانی به معروفیت رسید که برای اولین بار مایکل جکسون از آن در هنگام اجرای ترانهٔ رقص ماشین استفاده کرد.
ربات (مجموعه کتاب). ربات ( مجموعه کتاب ) ( انگلیسی: Robot series ) شامل ۳۷ داستان کوتاه علمی - تخیلی و ۶ رمان است که نویسندهٔ آنها آیزاک آسیموف است و محور آنها ربات های پوزیترونیک هستند.
مجموعه در سال ۱۹۴۰ با داستان «رابی» شروع شد که در شمارهٔ ماه سپتامبر ۱۹۴۰ مجلهٔ «داستان های فوق علمی»[ پانویس ۱] چاپ شد. گرچه در اصل به عنوان داستانی مستقل چاپ شد، اما سال بعد آسیموف مجموعه ای از داستانها را به آن افزود که با هم روایتی را شکل می دهند. [ پانویس ۲]
• من، ربات ( ۱۹۵۰ )
• انسان دویست ساله ( ۱۹۷۶ ) یا انسان پوزیترونی ( ۱۹۹۲ )، داستان کوتاهی که سپس به رمان تبدیل شد.
• الههٔ مادر ( ۱۹۴۸ )، داستانی کوتاه که در آن هیچ ربات تکی وجود ندارد ولی ربات های پوزیترونیک بخشی از پس زمینه هستند.
• غارهای پولادین ( ۱۹۵۴ )، اولین رمان
• خورشید عریان ( ۱۹۵۷ )، دومین رمان
• تصویر آینه ( ۱۹۷۲ )، داستانی کوتاه دربارهٔ «ر. دَنیِل اُلیواو» و کارآگاه الیاس بِیلی
• ربات های سپیده دم ( ۱۹۸۳ )، سومین رمان
• ربات ها و امپراتوری ( ۱۹۸۵ )، چهارمین رمان
اکثر داستان های کوتاه مجموعهٔ ربات، که آسیموف در سال ۱۹۳۹ شروع به نوشتنشان کرد، در دورهٔ اول ربات های پوزیترونیک و اکتشافات فضایی قرار دارند. ویژگی منحصر به فرد ربات های آسیموف «قوانین سه گانه رباتیک» هستند، که در مغز پوزیترونی ربات طراحی و تعبیه شده اند؛ که همهٔ ربات ها باید از آن تبعیت کنند، و تضمین می کند که ربات علیه سازندگانش شورش نکند.
داستان ها در ابتدا به عنوان یک مجموعه نوشته نشدند - و در واقع بین آنها ناسازگاری هایی هست، به خصوص بین داستان های کوتاه و رمان ها - اما موضوع اصلی همهٔ آنها مشترک است: انسان ها، ربات های پوزیترونیک و اخلاقیات.
اولین کتاب ( که در واقع یک رمان نیست ) «من، ربات» است که گردآوری ۹ داستان کوتاه است ( که قبلاً چاپ شده اند ) و به شکل مصاحبه ای با سوزان کالوین ( روانشناس ربات ها ) در قرن ۲۱ در هم تنیده می شوند. شخصیت اصلی چهار رمان مجموعهٔ ربات ها، الیاس بِیلی و رباتِ انسان گونه ( ر. دانیل اُلیواو ) هستند. رویدادهایشان در هزاران سال بعد از داستان های کوتاه می گذرد و بر تنش های بین «فضایی ها» و مردم زمینی پرازدحام متمرکز است.
دانشنامه آزاد فارسی
ویکی واژه

