نوعی لباس زیر است که بالاتنه را از کمر تا زیر باسن در بر می‌گیرد. برخی از مدل‌های آن بندهایی برای نگه داشتن جوراب‌های بلند دارند و اغلب برای فرم دادن به بدن یا ایجاد حمایت برای شکم و باسن پوشیده می‌شوند. دلایل پوشیدن آن می‌تواند زیبایی، پزشکی یا به عنوان لباس حمایتی ورزشی باشد. این نوع لباس زیر زنانه به دلیل محبوبیت و راحتی جایگزین کرست شد و خود آن نیز تا حد زیادی در دهه ۱۹۶۰ با جوراب شلواری جایگزین گردید. در طول دهه ۱۸۹۰، ظاهر و کاربرد کرست‌ها شروع به تغییر کرد. با تأکید بیشتر بر کنترل کمر و بالای ران، کرست‌ها بلندتر شده و شکلی شبیه به حرف S به بدن می‌دادند. لباس‌های زیر جدیدتر از کمر تا باسن و شکم امتداد داشتند. استفاده از اصطلاح گردِل برای شناسایی این نوع لباس زیر از دوران جنگ جهانی اول آغاز شد. در همین حدود زمانی، کش‌های لاستیکی معرفی شدند. در این دوره، زنان بدن خود را با دو نوع لباس زیر جدید تطبیق دادند: گِردِل کشی دو طرفه و سوتین فنجانی. هر دوی اینها نسبت به مدل قبلی خود، یعنی کرست‌های فنر دار، راحت‌تر بودند.
گن
لغت نامه دهخدا
ای آنکه غمگنی و سزاواری
واندر نهان سرشک همی باری.رودکی.سوی رود با کاروانی گشن
زهابی بدوی اندرون سهمگن.بوشکور.سال امسالین نوروز طربناکتر است
پار و پیرارهمی دیدم اندوهگنا.منوچهری.از آن سهمگن تر سیاهی قوی
عنان راند بر چالش خسروی.نظامی.سعدی نرسد به یار هرگز
کو شرمگن است و یار ساده.سعدی ( بدایع ).ترکیب ها:
- آزرمگن. آفتاب گن. آویزگن. اندوهگن. بیمارگن. پرزگن ( خَمیل ). خشمگن. دردگن. دودگن ( طعام دودگن، دودزده ). دوسگن ( چسبنده ). رشگن. سنگن. سهمگن. شرمگن. شوخگن.غمگن. قژآگن. فرم گن ( بمعنی شرمگن ). گرگن. گوشت گن. لطف گن. ننگن. همگن.
در کلماتی که به گاف ختم میشود هنگام ترکیب با گن یک گاف ( یا کاف ِ کلمه اصلی ) حذف میشود: رشگن. رنگن. سنگن. ننگن.
گن. [ گ ُ ] ( اِ ) مخفف گند که خصیه است. ( برهان ) ( آنندراج ). در اراک ( سلطان آباد ) گون ( خصیه ) مثلاً «گن گوسفند»، یعنی دنبلان گوسفند. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ).
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
در طول دهه ۱۸۹۰، شکل ظاهری کرست و استفاده از آن شروع به تغییر کرد. با تأکید بیشتر بر کنترل کمر و بالای ران، بلندتر و S شکل شد بدن. لباس زیر جدیدتر از کمر تا باسن و شکم امتداد داشت. استفاده از اصطلاح گریدل برای شناسایی این نوع لباس زیر در زمان جنگ جهانی اول آغاز شد. در همین حدود زمانی، کش های لاستیکی معرفی شد. اکنون زنان بدن خود را به دو نوع پایه جدید تبدیل کردند، کمربند کششی دو طرفه بدن و سینه بند فنجانی، که هر دو نسبت به مدل قبلی خود، کرست استخوانی، راحت ترند.
گن های شرتی از پارچه الاستومر ساخته می شدند و گاهی با قزنبسته می شدند. در دهه ۱۹۶۰، مدل بلندتر سنتی دیگر با سبک های جدید مناسب نبود. یک گن شلواری فشرده تر برای پوشیدن با دامن های کوتاهتر طراحی شد. جوراب شلواری نه تنها راحت تر از گن بود، بلکه نیازی به گیره آویزان برای نگه داشتن جوراب ساق بلند نداشت.
در سال ۱۹۷۰، پوشیدن جوراب شلواری به طور کلی جایگزین گن بند دار شد. جوراب شلواری جایگزین کمربند برای اکثر زنانی شد که از کمربند به عنوان وسیله ای برای نگه داشتن جوراب استفاده می کردند. با این حال، بسیاری از زنانی که کمربند گنی می پوشیدند به استفاده از گن کمربند کوتاه در بالای جوراب شلواری برای زیبایی اندام ادامه دادند. در اواخر دهه ۱۹۷۰، کسانی که خواهان کنترل فیگور بودند، گزینه نوعی جوراب شلواری را داشتند، در قسمت بالایی جوراب شلواری مقدار بیشتری از لایکرای الاستین برای کنترل فیگور و زیبایی اندام وجود داشت.
در سال ۱۹۶۸، در تظاهرات فمینیستی دوشیزه آمریکا، معترضان به طور نمادین تعدادی از محصولات زنانه را در «سطل زباله آزادی» انداختند. اینها شامل گن ها و کمربندهای جوراب بود که از جمله مواردی بود که معترضان آن را «ابزار شکنجه زنان» می نامیدند این ها لوازمی بودند که آنها تصور می کردند زنانگی اجباری است.
جمله سازی با گن
جان تو چون بفگند این جوشنت باز دهد جوشنت این روشنی
میان گنبد فیروزه رانده بحر محیط میان آب چنین خاک تودهٔ معلق
بصید افگنی رخش چون تاختند همه دشت از صید پرداختند
