مویه به معنای ناله و گریه است و از مصدر موییدن گرفته شده است. این واژه به نوحه و گریه آرام اشاره دارد و به طور کلی به زاری و ناله نیز اطلاق میشود. در موسیقی نیز به گریه و نوحه‌ای که با هم ترکیب شده‌اند، اشاره دارد. همچنین، این واژه به عنوان یک گوشه در دستگاه سه‌گاه شناخته میشود که به ندرت در چهارگاه نیز اجرا میشود. مویه زال نیز یکی از لحن‌های موسیقی قدیم است. این شعر با صدای استاد محمدرضا شجریان تحت عنوان عشق پیری و در دستگاه‌های زابل، مویه و مخالف اجرا و منتشر شده است.
مویه
لغت نامه دهخدا
مویه. [ مو ی َ / ی ِ ] ( اِمص ) اسم از موییدن. اسم مصدر از موییدن. نوحه و گریه و ناله آهسته با گریه. ( یادداشت مؤلف ). گریه و نوحه و زاری. ( ناظم الاطباء ) ( از آنندراج ) ( از فرهنگ جهانگیری ). گریه با نوحه را گویند. ( برهان ). گریه و زاری. ( صحاح الفرس ). گریه و نوحه. ( غیاث )
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
* مویهٴ زال: (موسیقی ) [قدیمی] از الحان قدیم ایرانی.
* مویه کردن: (مصدر لازم ) زاری کردن، نوحه کردن.
فرهنگ فارسی
گریه، زاری، نوحه، مویه گر: نوحه کننده، زاری کننده
۱ - ( اسم ) گریه و زاری نوحه. ۲ - ( اسم ) گوشه ایست در دستگاه سه گاه که بندرت در چهارگاه هم نواخته میشود. یا مویه زال. لحنی است در موسیقی قدیم: [ بلفظ پارسی و چینی و خماخسرو بلحن مویه زال و قصیده لغزی.] ( منوچهری. د. چا.۱۳۸: ۲ )
مویهه مصغر مائ ٠ آب اندک ٠ مصغر مائ به معنی آب ٠
ویکی واژه
جملاتی از کلمه مویه
همی به آسمان اندر آمد خروش ز بس مویه و درد و زاری و جوش
کجا یابم اکنون چه گویم تو را چه گویم به مویه چه مویم تو را
بدادند با گریه و مویه سر درود فراوان به خیرالبشر
