در زبان فارسی به معنای جام شراب به کار میرود این واژه به ظرفی اشاره دارد که برای نوشیدن شراب استفاده میشود و معمولاً به شکل زیبا و هنری ساخته میشود همچنین به عنوان یک نماد در ادبیات و فرهنگ ایرانی نیز وجود دارد و در اشعار و متون ادبی به وفور به آن اشاره شده است.
در ادبیات فارسی به عنوان نمادی از لذت، عشق و زیبایی به کار میرود و در بسیاری از اشعار، به ویژه در شعرهای عاشقانه، به تصویر کشیده میشود این واژه میتواند به جنبههای مختلفی از زندگی، از جمله شادی و جشن، اشاره داشته باشد.
- روان شود ز ره سینه صد هزار پری چو بر قنینه بخواند فسون احیا را
- مرغ قنینه چون زبان در دهن قدح کند جان قدح به صد زبان لاف صفای نو زند
- با چشم پر آب چون قنینه جان میدهم از برای ساقی
- منقار بر قنینه و پر بر قدح بماند کامد همای عید و نهان شد کبوترش
- ماه قنینه آسمان چون بفروزد از افق در خوی خجلت افکند چشمه ی آفتاب را