صراحی

صُراحی ظرفی است که برای نگهداری مایعات، به ویژه شراب، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ظرف در اشکال و طرح‌های مختلفی تولید می‌شود و معمولاً از مواد غیر واکنشی مانند شیشه ساخته می‌شود. لغت‌نامه دهخدا صراحی را به این صورت توصیف می‌کند: نوعی از ظروف شیشه‌ای یا بلوری که دارای شکمی نه بزرگ و نه کوچک و گلوگاهی باریک و بلند است. در این ظرف شراب یا نوشیدنی‌های الکلی دیگر ریخته می‌شود و در مجالس مورد استفاده قرار می‌گیرد، به‌طوری که از آن در پیاله، جام و قدح می‌ریزند. همچنین این واژه، ساز زهی آرشه‌ای بم‌خوانی است که اندازه‌اش به آلتو نزدیک بوده و صدایی مشابه سازهای خراسان تولید می‌کند. این ساز از خانوادهٔ کمانچه و قیژک به شمار می‌آید و از نظر نوازندگی و وسعت صدا، امکانات سازهای خانوادهٔ ویولن را داراست. صراحی در شهریور ۱۳۸۷ توسط محمدرضا شجریان طراحی و ساخته شد و به‌دلیل شباهتش به صراحی، این نام برای آن انتخاب گردید. نوازندگان کمانچه، قژک، ویولن، ویولنسل و کنترباس به‌راحتی می‌توانند با این ساز نواختن را آغاز کنند. این مفهوم برای نخستین بار در کنسرت مهرماه ۱۳۸۷ گروه شهناز و محمدرضا شجریان رونمایی و مورد استفاده قرار گرفت. یکی از ویژگی‌های بارز صراحی نسبت به سازهای هم‌خانواده‌اش، امکان تعویض محفظهٔ پوست و چوب آن به‌صورت یک طبلای کوچک است که این امر به ساز رنگ‌آمیزی خاص و متفاوتی از نظر صدادهی می‌بخشد. سینا جهان‌آبادی در بخش شور و مهرداد ناصحی در بخش همایون، برای نخستین بار این ساز را نواختند.

لغت نامه دهخدا

صراحی. [ ص ُ ] ( از ع، اِ ) عربی آن صراحُیّة. قسمی از ظروف شیشه یا بلور با شکمی نه بزرگ و نه کوچک و گلوگاهی تنگ و دراز که در آن شراب یا مسکری دیگر کنند و در مجلسی آرند و از آن در پیاله و جام و قدح ریزند. ابن درید گوید: این لغت عربی نیست. آوند شراب

فرهنگ معین

(صُ ) [ ع. صراحیة ] (اِ. ) ظرف شراب.

فرهنگ عمید

ظرف شیشه ای یا بلوری شکم دار و دهان تنگ که در آن شراب می نوشیدند، ظرف شراب، تنگ شراب: به زبان صراحی و لب جام / هاتف صبح را جواب دهید (خاقانی: ۵۹۴ ).

فرهنگ فارسی

ظرف شراب، تنگ شراب، بعربی صراحیه، ظرف شیشهای یابلوری شکم دارودهان تنگ برای شراب
قسمی ظرف شیشه یی یا بلورین با شکمی متوسط و گلوگاهی تنگ و دراز که در آن شراب یا مسکری دیگر کنند و در مجلسی و از آن در پیاله و جام قدح ریزند آوند شراب.

فرهنگ اسم ها

اسم: صراحی (دختر) (عربی) (تلفظ: sorāhi) (فارسی: صراحي) (انگلیسی: sorahi)
معنی: ظرف شیشه ای شراب، ( در قدیم ) ظرف شراب، ( در قدیم ) ( به مجاز ) شراب زلال، ( در تصوف ) مقام انس را گویند

جملاتی از کلمه صراحی

چون صراحی به هوای لب میگون بتان میزنم نهتهه در مجلس و خون می بارم
افروخت از تبسم مینا ایاغ ما تر شد ز خنده های صراحی دماغ ما