زمستان، چهارمین فصل سال در تقویم جلالی و نخستین فصل در تقویم میلادی است. این فصل به عنوان سردترین فصل سال شناخته می‌شود. در نیم‌کره شمالی، زمستان شامل ماه‌های دی، بهمن و اسفند است، در حالی که در نیم‌کره جنوبی، ماه‌های تیر، مرداد و شهریور به عنوان زمستان محسوب می‌شوند. این فصل معمولاً با دماهای بسیار پایین همراه است. در برخی مناطق، دما به زیر صفر درجه سانتی‌گراد می‌رسد و در کشورهایی مانند روسیه، حتی به -51 درجه سانتی‌گراد نیز می‌رسد. در زمستان، برخی از جانوران مانند خرس‌ها به خواب زمستانی می‌روند و در فصل بهار دوباره به زندگی فعال خود بازمی‌گردند. زمستان با روزهای کوتاه و شب‌های طولانی و سرد مشخص می‌شود. میانگین دما در این فصل معمولاً در ماه دی به پایین‌ترین حد خود در نیم‌کره شمالی می‌رسد. ویژگی‌های این فصل شامل بوران، برف، کولاک، یخ‌زدگی معابر و جاده‌ها، مه و پوشش برفی کوه‌ها است که هر یک به تنهایی می‌تواند باعث اختلال در تردد شود. گاهی اوقات، پدیده نادری به نام یخ‌مه در طول زمستان رخ می‌دهد که شامل بلورهای یخ معلق در هوا است و تنها در دماهای بسیار پایین (زیر 30- درجه سانتی‌گراد) مشاهده می‌شود.
زمَستان
لغت نامه دهخدا
شب زمستان بود و کپی سرد یافت
کرمک شب تاب ناگاهی بتافت.رودکی.زمستان که بودی گه باد و نم
برآن تخت بر کس نبودی دژم.فردوسی.چنانکه این زمستان و فصل بهار آنجا باشد. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 368 ).
چون به زمستان به آفتاب بخسبی
پس چه تو ای بی خرد چه آن خر بیکار.ناصرخسرو.هرگاه که آفتاب به اول جدی رسد تا به اول حمل زمستان باشد. ( ذخیره خوارزمشاهی ).
در زمستان نمک گشاید و ابر
نمک بسته بی مر افشانده ست.خاقانی.ازدرونخانه کنم قوت چو نحل
چون جهان راست زمستان چه کنم.خاقانی.رجوع به زم،مزدیسنا ص 254 و فرهنگ ایران باستان ص 72 و 90 شود.
- زمستانخانه؛ خانه زمستانی. خانه ای که مخصوص زمستان ساخته باشند. تا بخانه: امیر را در این زمستانخانه، خالی با منصور یافتم و آغاجی بر در خانه. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 678 ).
- زمستانگاه؛ محل اقامت زمستانی. قشلاق. ( فرهنگ فارسی معین ). گرمسیر. زمستانگه: به حوالی... که زمستانگاه آنجا بود. ( جامع التواریخ رشیدی ).
- || فصل بهار. ( فرهنگ فارسی معین ). رجوع به ترکیب بعد شود.
- زمستانگه؛ زمستانگاه:
چوهلاکو به مراغه به زمستانگه شد
برد تقدیر ازل نوبت عمرش آخر.( از جامع التواریخ رشیدی ).- زمستانی؛ منسوب به زمستان و سرما و موسم سرما. ( ناظم الاطباء ). شتوی:
خانه پر گندم و یک جو نفرستاده به گور
غم مرگت چو غم برگ زمستانی نیست.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
( اسم ) چهارمین فصل از فصلهای سال فصل پس از پاییز: سه ماه آخر سال که فصل سرماست شتا.
دانشنامه آزاد فارسی
ویکی واژه
جمله سازی با زمَستان
بازمَستان دل از آن گیسویِ مُشکین حافظ زان که دیوانه همان به که بُوَد اندر بند