انتقام

عمل تلافی‌جویانه و معمولاً خشونت‌آمیز که از سوی فردی که خود را قربانی بی‌عدالتی می‌داند، انجام می‌شود. همچنین، پیگیری متعصبانه بازماندگان فرد قربانی برای گرفتن انتقام از مظنون به قتل نیز در این مفهوم گنجانده می‌شود. تمایل به انتقام ریشه در باورهای کهن انسانی دارد و نشانه‌های آن در فرهنگ‌های باستانی و معاصر قابل مشاهده است. تفاوت آن با مجازات در این است که انتقام معمولاً به‌دست خود قربانی یا یکی از خویشاوندان او به‌طور مستقیم از عامل خطا گرفته می‌شود، در حالی که مجازات توسط فرد یا نهاد مستقلی، مانند دولت، به‌صورت رسمی و در قالبی قانونی بر عمل خطا اعمال می‌شود. در بسیاری از جوامع، به‌عنوان راهی برای بازگرداندن شرافت و آبروی فرد آسیب‌دیده در نظر گرفته می‌شود. در جوامع ابتدایی، به کل گروه مربوط می‌شد و به همین دلیل به‌عنوان یک الزام اجتماعی تلقی می‌گردید؛ بنابراین، گذشت و انصراف از انتقام‌جویی به‌عنوان نشانه‌ای از ضعف محسوب می‌شد که می‌توانست به بی‌آبرویی و بدنامی بیشتر برای فرد یا گروه آسیب‌دیده منجر شود. در جوامع جدید، به‌عنوان اجرای قانون به دست خود شناخته می‌شود و برداشت‌های متفاوتی از آن بر اساس کارآیی یا ناکارآمدی قوانین موجود وجود دارد.