سدیم هیدروژن کربنات یا سدیم بیکربنات با فرمول شیمیایی NaHCO3 یکی از نمک‌های سدیم است که از ترکیب با کربنیک اسید به وجود می‌آید. در این ترکیب، تنها یک هیدروژن اسیدی با سدیم جایگزین شده است. این ماده بی‌بو و بی‌طعم بوده و کمی خاصیت بازی دارد. به صورت پودر سفید یا بلورین وجود دارد و به نام جوش شیرین شناخته می‌شود. بیکربنات به عنوان جاذب رطوبت و بوگیر عمل می‌کند و همچنین در تهیه خمیر نان برای ایجاد تخلخل استفاده می‌شود. از دیگر کاربردهای آن می‌توان به استفاده به عنوان ضد اسید برای کاهش اسیدهای اضافی معده اشاره کرد. فرآوری بیکربنات سدیم عمدتاً از طریق فرآیند سلوی انجام می‌شود که شامل واکنش کلرید سدیم، آمونیاک و کربن دی‌اکسید در آب است. در این فرآیند، بیکربنات سدیم به صورت رسوب به دست می‌آید و پس از صاف کردن و خشک کردن با حرارت، به کربنات سدیم تبدیل می‌شود. در سال ۲۰۰۱، نزدیک به ۱۰۰۰۰۰ تن جوش شیرین تولید شده است. همچنین می‌توان با عبور گاز از محلول جوشان کربنات سدیم خالص یا محلول هیدروکسید سدیم، بیکربنات سدیم را به صورت رسوب ته‌نشین شده به دست آورد. جوش شیرین در آب خاصیت آمفوتری دارد؛ به این معنا که می‌تواند به عنوان اسید یا باز عمل کند. خاصیت اسیدی آن به دلیل وجود هیدروژن در ترکیبش است که در صنایع مختلف به عنوان یک آزادکننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جوش شیرین
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
ویکی واژه
جملاتی از کلمه جوش شیرین
خامشی با وضع شوخ آن صنم پیوسته است با لبش از جوش شیرینی بهم پیوسته است
بی‌تبسم نیست با آن جوش شیرینی لبش تا تو دریابی که درکار است در هر جا نمک
