ایلانی واژه‌ای است که در متون و کتیبه‌های آشوری دیده می‌شود و به یکی از بت‌ها یا خدایان قوم ماننا نسبت داده شده است. این نام در متون باستانی منقور شده و اشاره به موجودات یا نیروهای الهی دارد که گاهی بین افراد یا قبایل مختلف مورد احترام یا مبادله قرار می‌گرفتند.
در متون تاریخی مانند کتیبه‌های شامشی‌آداد پنجم، ایلانی به معنای خدایان ذکر شده و در سالنامه تیگلت‌پیلسر سوم نیز دیده می‌شود. این کاربرد نشان‌دهنده اهمیت واژه در فضای دینی و آیینی میان اقوام بین‌النهرینی و ماننا است و نقش آن در فرهنگ مذهبی آن دوران را مشخص می‌کند.
از نظر زبان‌شناسی، ایلانی شباهت قابل توجهی به کلمه ایرانی دارد؛ با تغییر حرف «ل» به «ر» واژه به «ایرانی» تبدیل می‌شود. این هم‌خوانی موجب شده تا برخی پژوهشگران ارتباط معنایی یا تاریخی میان ایلانی و مفهوم ایرانی بودن را مطرح کنند و این واژه را به عنوان نشانه‌ای از ریشه‌های باستانی فرهنگی ایرانی بررسی نمایند.
