لغت نامه دهخدا
دزی در ذیل قوامیس عرب گوید: غرنوق را در مغرب چنین تلفظ کنند ( یعنی به ضم اول و سوم ) و این کلمه در آنجا همواره معنای گرو را میدهد. مستعینی آرد: «مرارة الکرکی تعرف الکراکی بالعجمیة «غرویش » و هو «الغرنوق ». به نظر «عبدالواحد» غرنوق شکل مغربی و غرنیق شکل قدیم آن است اما به عقیده ٔبعضی این اشتباه است، زیرا در اخبار مروی چنین آمده: الغرنوق و الغُرَنَیق... طائر ابیض من طیر الماء. || قو ( مرغ ). ( قاموس ترک از دزی ). || توک موی تافته. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). یک لاغ گیسوی پلیته کرده. موی پیچیده بهم بافته. الخصلة من الشعر المفتلة. ج، غَرانِق. ( اقرب الموارد ). || درختی است. ج، غَرانِق. ( منتهی الارب ) ( آنندراج )( اقرب الموارد ). || گیاه نرم که در بیخ عوسج روید. ( منتهی الارب ). غُرانِق. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). ج، غَرانیق. ( اقرب الموارد ). || هر گیاه نازک پنهان. ( منتهی الارب ). || شُش گاو نر و گوساله و گوسفند و سایر حیواناتی که قابل تغذیه اند. ( دزی ج 2 ص 201 ). || ( ص ) جوان سپید خوب صورت. ج، غرانیق، غرانقة، غرانق. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). جوان زیباشکل، و غرانیق العلا مراد از اصنام است. ( غیاث اللغات ). جوان سفید زیبا. ( اقرب الموارد ). جوان نازک. مرد جوان. ( مهذب الاسماء ). غُرنَیق. غِرنیق. غَرَونَق. غِرنَوق. غِرناق. غُرانِق. ( اقرب الموارد ).
غرنوق. [ غ ِ ن َ ] ( ع اِ ) مرغی است آبی، سیاه، درازگردن، و گویند سپید. یا کلنگ. یا مرغی است شبیه به کلنگ. ( از منتهی الارب ). غُرنوق. غُرنَیق. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). در صبح الاعشی آمده: آن را غُرنَیق گویند، و به غرانیق جمع بندند. جوهری گوید، آن مرغ آبی سفید درازگردن است و آن را غرنیق نامیده اند به سبب سفیدی آن. و بعضی گفتند کرکی است جز اینکه آن سبز و دراز منقار است، و به قولی رنگ آن مانند رنگ کرکی است به جز سر و سینه وی که سیاه می باشد و دو گیسو در سر دارد، و از خصائص وی این است که پرش در جوانی خاکستری رنگ است و چون بزرگ شود سیاه گردد و این در سایر مرغان نیست، زیرا سفیدی پر به سیاهی تبدیل نمی یابد، بلکه سیاهی به سفیدی بدل می گردد چنانکه در کلاغ و گنجشک و خطاف چنین است. ( از صبح الاعشی ج 2 ص 66 ). رجوع به غُرنوق شود. || ( ص ) جوان سپید خوب صورت. ( ازمنتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). رجوع به غُرنوق شود.
