چهارقل

لغت نامه دهخدا

چهارقل. [ چ َ / چ ِ ق ُ ] ( اِ مرکب ) ( مرکب از چهار+ قل ) «قل » امر حاضر مفرد از مصدر «قول » عربی است ، به معنی بگو. چون این کلمه در آغاز چهار سوره از سوره های قرآن کریم آمده است و این سوره ها چون با کلمه «قل » آغاز می شود آن چهار را «چهارقل » اصطلاح کرده اند و آن سوره ها عبارتند از: سوره اخلاص که با «قل هواﷲ احد...» شروع میشود و سوره فلق که با «قل اعوذ برب الفلق...» آغاز میشود. و سوره الناس که با «قل اعوذبرب الناس » ابتدا می شود و سوره کافرون که با «قل یا ایها الکافرون...» آغاز شود. رجوع به چارقل شود.

فرهنگ معین

( ~. قُ ) [ فا - ع . ] (اِمر. ) چهار سوره از قرآن مجید که هر کدام با کلمة قل شروع می شود و عبارت است از: قل هواللهاحد، قل اعوذ برب الفلق ، قل اعوذ برب الناس ، قل یا ایهاالکافرون .

فرهنگ عمید

چهار سورۀ قرآن که با کلمۀ قل شروع می شود و عبارت است از: اخلاص، فلق، ناس، و کافرون.

فرهنگ فارسی

چهار سوره قر آن کریم ( اخلاص فلق ناس کافرون ) که هر یک با کلمه (( قل ) ) (( بگو ) ) آغاز میشود و آنها عبارتند از: قل هو الله احد قل اعوذ برب الفلق قل اعوذ برب الناس قل یا ایها الکافرون .
قل امر حاضر مفرد از مصدر قول عربیست بمعنی بگو . چون این کلمه در آغاز چهار سوره از سوره های قر آن کریم آمده است و این سوره ها چو با کلم. قل آغاز می شود آن چهار را (( چهار قل ) ) اصطلاح کرده اند .

دانشنامه آزاد فارسی

چهارقُل
(در لحنِ محاوره: چارقُل) در اعتقاد مذهبی ایرانی، دعایی شامل آیه های نخستین چهار سورۀ اخلاص، کافرون، فلق، ناس. وجه تسمیۀ آن به چارقُل آن است که هریک از این چهار آیه، با عبارتِ «قُل»، به معنیِ «بگو»»، آغاز می شوند. مواقع کاربرد چهارقل: ۱. مشایعت کننده برای بدرقۀ مسافر (← آینه قرآن) آن را می خواند؛ ۲. احضارکنندۀ ارواح هر «قُل» را بر گوشۀ کاغذی چهارگوش می نویسد؛ ۳) زنِ پابه زا اگر ذکر چهارقل مکرر کند موعد زایمانش زودتر فرا رسد؛ ۴. جام چهل کلید را، که بر سطوح داخلی و بیرونی آن، به خط خوش این چهار آیه نقر کنند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] چهار قُل یا چارقل، که به سُوَر قل و ذات القلاقل نیز مشهورند چهار سوره کوتاه از قرآن مجید را گویند که هریک از آنها پس ازبسم الله الرحمن الرحیم با کلمۀ «قل» آغاز می شوند.این سوره ها عبارتند از:سوره کافرون که با «قُلْ یٰا أَیُّهَا اَلْکٰافِرُونَ»، سوره اخلاص که با «قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ»، سوره فلق که با «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ اَلْفَلَقِ» و سوره ناس که با «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ اَلنّٰاسِ» شروع می شوند.در حدیثی از پیامبر(ص)، مشهور به حدیث ذات القلاقل ، برای تعویذ و در امان ماندن خود و فرزند و مال از آسیب ، خواندن این چهار سوره توصیه شده است .
چارقل ، مخفف چهارقل ، به چهار سوره از قرآن کریم که با فعل امر «قل » آغاز می شوند، اشاره دارد که عبارت اند از: کافرون : «قل یا ایهاالکافرون »، اخلاص : «قل هو اللّه احد»، فلق : «قل اعوذ برب الفلق » و ناس : «قل اعوذ برب الناس ». از این چهار سوره با نامهای سُوَرقل ، قَلاقِل و ذات القلاقِل نیز یاد شده است . هر چند در قرآن کریم سوره جن نیز با قل آغاز می شود، ولی فقط این چهار سوره کوتاه را در شمار این عنوان گنجانده اند.
در حوزه فضائل القرآن و خواص قرآن ثواب یا فضیلت خاصی برای قرائت این چهار سوره باهم ذکر نشده است اما در برخی احادیث خواندن سوره های اخلاص ، فلق و ناس به همراه سوره حمد، یا آیة الکرسی و این چهار سوره به همراه سوره نصر به عنوان حرز و ذکر و تعویذ توصیه شده است . علاوه بر این ، در برخی نماز ها، مانند نماز شب و نمازهای مستحب در شب های ماه رجب ، خواندن این چهار سوره سفارش شده است .