دانشنامه اسلامی
اکثر قندهاریها، سنی مذهب اند، اما جمعی از شیعیان نیز از گذشته های دور با تقیه و محرومیت در آنجا سکونت داشته اند و عالمان وارسته و فرهیخته ای از میان آنان برخاسته اند، از جمله: ۱. محمد کاظم قاری (زنده: ۱۱۰۳هـ. ق.) ۲. آیت الله شهید محمدعلی قندهاری (۱۲۳۵-۱۳۰۲هـ. ق.) ۳. شهید شیخ مولی علی جان قندهاری (۱۲۵۵-۱۳۰۹هـ. ق.) ۴. آیت الله شیخ عبدالله فاضل قندهاری (۱۲۲۷-۱۳۱۲هـ. ق.) ۵. شهید مقدس قندهاری (متوفای: ۱۲۸۰ ش.) ۶. شیخ ابوالقاسم قندهاری (متوفای: ۱۲۵۰ هـ. ق.) ۷. شیخ محمد طاهر قندهاری (۱۲۹۰-۱۳۵۲ ش.) ۸. از عالمان معاصر نیز می توان به عالم مبارز و رجالی مشهور، آیت الله شیخ آصف محسنی قندهاری اشاره کرد که با رهبری یکی از احزاب قدرتمند شیعی افغانستان در دوران جهاد، درخشید. وی از مقتدرترین رجال علمی و سیاسی بانفوذ افغانستان است و در کابل به وظایف علمی، فرهنگی و سیاسی خود ادامه می دهد.
خاندان با فضیلت
محمد حسن در سال ۱۳۱۹هـ. ق. در شهر قندهار چشم به جهان گشود. در ۷ سالگی (۱۳۲۶ ق.) پا به مکتب نهاد و خواندن و نوشتن را از پدرش فراگرفت. آنگاه نزد پدر و سایر استادان زادگاهش به فراگیری مقدمات و علوم دینی روی آورد. وی از خردسالی، دارای باطنی پاک و سیرتی عارفانه بود. به پدیده های اطرافش نگاه ژرف و عمیق داشت. خود می گوید: «۸ ساله بودم. یک روز باران شدیدی آمد. خودم دیدم که در لابلای قطره های باران، یک عدد ماهی از آسمان افتاد. نیم دقیقه طول نکشید که گربه ای آمد و آن را خورد.» البته شگفت انگیزتر از این، بارش ماهی از آسمان بود که وی از مردم بحرین شنید. او می گوید: «در زمان جنگ جهانی دوم ، سفری (مقصدش به احتمال زیاد نجف اشرف بوده است.) برایم پیش آمد. با هواپیما به بحرین رفتم. ساکنان بحرین به تواتر گفتند: به علت جنگ، یک هفته آذوقه به ما نرسید. علاوه بر گندم، حبوبات ما نیز تمام شد. همه به مساجد و حسینیه ها رفتیم و متوسل شدیم. ناگهان مشاهده کردیم بخاری از میان دریا بلند شد و به ابر تبدیل گردید. طولی نکشید که باران از ماهی های خوب و ممتاز شروع کرد به باریدن. به مدت یک هفته از آنها استفاده کردیم تا این که آذوقه برایمان رسید.»
هجرت شکوهمند
...
