دانشنامه اسلامی
هر قضیه ای یا حملیه است و یا شرطیه. و هر یک، به حسب کیف (ایجاب و سلب) بر دو قسم است: موجبه و سالبه، و به حسب کمّ (جزئیت و کلّیّت) نیز بر دو قسم است: کلیّه و جزئیه. بنابراین، قضیه شرطیه به لحاظ کمّ و کیف چهار قسم پیدا می کند: ۱. قضیه شرطیه موجبه کلیه: دلالت بر ثبوت اتصال یا انفصال بین مقدم و تالی در همه زمان ها و حالات می کند. مثل: " همیشه هر کس تلاش کند موفق خواهد شد". ۲. قضیه شرطیه موجبه جزئیه: دلالت بر ثبوت اتصال یا انفصال بین مقدم و تالی در بعضی از زمان ها و حالات می کند. مثل: "گاهی اوقات اگر باران ببارد هوا سرد می شود"؛ ۳. قضیه شرطیه سالبه کلیه: دلالت بر نفی اتصال یا انفصال بین مقدم و تالی در همه زمان ها و حالات می کند. مثل: "هیچ گاه چنین نیست که اگر کسی عمل نیک انجام دهد ماجور نباشد"؛ ۴. قضیه شرطیه سالبه جزئیه: دلالت بر نفی اتصال یا انفصال بین مقدم و تالی در بعضی از زمان ها و حالات می کند. مثل: "گاهی چنین نیست که اگر کسی تلاش کند به هدف مورد نظر دست نیابد".
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.• ابوالبرکات ابن ملکا، هبه الله بن علی، الکتاب المعتبر فی الحکمة.• مظفر، محمدرضا، المنطق.
۱. ↑ خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۸۵.
...
