دانشنامه اسلامی
ریشه کلمه:
سوی (۸۳ بار)ف (۲۹۹۹ بار)ها (۱۳۹۹ بار)
«سَوّاها» از مادّه «تسویه» به معنای تنظیم و موزون ساختن چیزی است و اشاره به نظم دقیقی است که بر تمام کرات آسمانی حکم فرما است; و اگر منظور از سمک، سقف باشد، اشاره به قشر عظیمی از هوا است که همچون سقف محفوظ و محکمی گرداگرد زمین را گرفته و آن را از هجوم سنگ های پراکنده آسمانی و اشعه های مرگبار کیهانی حفظ می کند.
بعضی، تعبیر فوق را اشاره به کروی بودن آسمانی که گرداگرد زمین را گرفته است می دانند; چرا که تسویه اشاره ای است به فاصله مساوی اجزای این سقف، نسبت به مرکز اصلی یعنی زمین، و این بدون کرویت ممکن نیست.
این احتمال نیز وجود دارد که آیه هم اشاره به ارتفاع آسمان و فاصله بسیار زیاد و سرسام آور کرات آسمانی از ما بوده باشد، و هم اشاره به سقف محفوظ اطراف زمین.
«سَوّاها» در سوره «شمس» از مادّه «تسویه» ممکن است به معنای صاف کردن خانه ها و زمین های آنها بر اثر صیحه عظیم، صاعقه و زلزله باشد، یا به معنای یکسره کردن کار این گروه، و یا مساوات همه آنها در مجازات و عذاب، به گونه ای که احدی از آنان از این ماجرا سالم در نرفت. جمع میان این معانی نیز ممکن است.
ضمیر در «سَوّاها» به «قبیله ثمود» باز می گردد، و یا به شهرها و آبادی های آنان که خداوند همه را با خاک یکسان نمود. بعضی نیز گفته اند: به «دَمْدَمَة» بر می گردد که از جمله بعد استفاده می شود، یعنی خداوند این خشم و غضب و هلاکت را یکسان در میان آنها قرار داد، به طوری که همگی را فرا گرفت. اما، تفسیر اول مناسب تر به نظر می رسد.
