سمریه
دانشنامه آزاد فارسی
(یا: ثمریه) کتابی به فارسی، در شرح بنا، وجه تسمیه، اقلیم و جغرافیای تاریخی سمرقند و تعیین نشانه های مزاراتِ بزرگان آن جا، نوشتۀ ابوطاهر سمرقندی. مؤلف این اثر را در حدود ۱۲۵۱ ق، در یک مقدمه، یازده فصل و یک خاتمه تدوین کرده که گویا ناتمام مانده است. اطلاعات به دست داده شده در این کتاب بسیار ارزشمند است، چنان که سبب شهرت مؤلفش شد. این کتاب به روسی، تاجیکی و ازبکی ترجمه و منتشر و بخشی از آن با نام سمرقند فردوس مانند در ۱۸۴۴ چاپ شده است. سمریه همراه با کتاب دیگری به نام قندیه چاپ شده است (تهران، ۱۳۶۷ ش).