دانشنامه اسلامی
به آیه ۷ سوره ماعون «آیه ماعون» می گویند: (و یمنعون الماعون)؛ «و (آنها که) دیگران را از ضروریات زندگی منع می نمایند».
ماعون/سوره۱۰۷، آیه۷.
«ماعون» از ماده «معن» به معنای چیز کم است، و بسیاری از مفسران معتقدند که منظور از آن در اینجا اشیاء جزئی است که مردم، مخصوصا همسایه ها، از یکدیگر به عنوان عاریه یا تملک می گیرند، مانند مقداری نمک ، آب ، آتش (کبریت) ظروف و مانند اینها.
منظور از ماعون
بدیهی است کسی که از دادن چنین اشیایی به دیگری خودداری می کند آدم بسیار پست و بی ایمانی است، یعنی آنها به قدری بخیل اند که حتی از دادن این اشیاء کوچک مضایقه دارند، در حالی که همین اشیاء کوچک گاه نیازهای بزرگی را برطرف می کند، و منع آن، مشکلات بزرگی در زندگی مردم ایجاد می نماید. جمعی نیز گفته اند منظور از ماعون زکات است، چرا که زکات نسبت به اصل مال غالبا بسیار کم است، گاه ده درصد، و گاه پنج درصد، و گاه دو و نیم درصد است.
روایت در تفسیر ماعون
...
[ویکی اهل البیت] آیه ماعون. به آیه 7 سوره ماعون «آیه ماعون» می گویند: «وَ یَمْنَعُونَ الْماعُونَ»؛ و (آنها که) دیگران را از ضروریات زندگی منع می نمایند.
انکار روز جزا و دادگاه بزرگ آن، بازتاب وسیعی در اعمال انسان دارد که در این سوره به پنج امر اشاره شده است از جمله: راندن یتیمان با خشونت و عدم تشویق دیگران به اطعام افراد مسکین، یعنی نه خود انفاق می کند و نه دیگران را دعوت به این کار می نماید.
«ماعون» از ماده «معن» به معنای چیز کم است و بسیاری از مفسران معتقدند که منظور از آن در اینجا اشیاء جزئی است که مردم، مخصوصا همسایه ها، از یکدیگر به عنوان عاریه یا تملک می گیرند. مانند مقداری نمک، آب، آتش (کبریت) ظروف و مانند اینها.
بدیهی است کسی که از دادن چنین اشیایی به دیگری خودداری می کند آدم بسیار پست و بی ایمانی است، یعنی آنها به قدری بخیل اند که حتی از دادن این اشیاء کوچک مضایقه دارند، در حالی که همین اشیاء کوچک گاه نیازهای بزرگی را برطرف می کند و منع آن، مشکلات بزرگی در زندگی مردم ایجاد می نماید. جمعی نیز گفته اند منظور از ماعون زکات است، چرا که زکات نسبت به اصل مال غالباً بسیار کم است، گاه ده درصد و گاه پنج درصد و گاه دو و نیم درصد است.
در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است که در تفسیر ماعون فرمود: ماعون وامی است که انسان به دیگری می دهد و وسائل زندگی است که به عنوان عاریه در اختیار دیگران می گذارد و کمکها و کارهای خیری است که انجام می دهد.
در معنای ماعون احتمالات دیگری نیز گفته اند، تا آنجا که در تفسیر قرطبی بالغ بر دوازده قول در این زمینه نقل شده که بسیاری از آنها را می توان در هم ادغام کرد.
