دانشنامه اسلامی
امانتداری از ویژگیهای اخلاقی و صفات پسندیده و در میان همه اقوام و ملتها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و عموم انسانها با هر عقیده و مذهبی امانتداری را ارج نهاده و شخص امانتدار را می ستایند. در شریعت اسلام نیز امانت از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار است و قرآن کریم در آیات متعدد مسلمانان را به توجه و حفظ امانت دیگران سفارش کرده است؛ از جمله در آیه ۵۸ نساء خداوند با تأکید به همگان فرمان می دهد که امانتها را به اهل آن باز گردانند:«اِنَّ اللّهَ یَأمُرُکُم اَن تُؤَدُّوا الاَمنتِ اِلی اَهلِها» اهل امانت اختصاص به مؤمن ندارد، بلکه فاسق را نیز دربرمی گیرد، چنان که پیامبر فرمود:امانت را به صاحبش بازگردانید، هرچند فاسق باشد. امام صادق (علیه السلام) نیز فرمود:اگر قاتل علی (علیه السلام) امانتی به من بسپارد آن را به وی باز خواهم گرداند. و نیز امام سجاد (علیه السلام) فرمود:اگر قاتل پدرم حسین بن علی (علیه السلام) شمشیری که با آن پدرم را به شهادت رسانده در نزد امانت گذارد به او بازخواهم گرداند.
شأن نزول آیه ۵۸ سوره نساء
در شأن نزول آیه فوق نیز نقل شده که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) پس از فتح مکه کلید کعبه را که از عثمان بن طلحه کافر به امانت ستانده بود به وی بازگرداند.
امانتداری در قرآن
قرآن در آیاتی دیگر از فرشته وحی به عنوان فرشته ای امانتدار یاد می کند:«نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الاَمین» و در آیات متعدد دیگری نیز قرآن از انبیای الهی ، به عنوان فرستادگانی امین یاد کرده است:«اِنّی لَکُم رَسولٌ اَمین» که این امر حکایت از اهمیت امانت در نزد خداوند و رسولان او و نیز ملتهای گذشته دارد؛ همچنین قرآن یکی از ویژگیهای مؤمنان راستین را امانتداری آنان دانسته است:«قَد اَفلَحَ المُؤمِنون... الَّذینَ هُم لاَِمنتِهِم و عَهدِهِم رعون» و در آیه ای دیگر امانتداری را مصداق تقوا و وفا به عهد برمی شمارد:«و مِن اَهلِ الکِتبِ مَن اِن تَأمَنهُ بِقِنطار یُؤَدِّهِ اِلَیکَ... بَلی مَن اَوفی بِعَهدِهِ واتَّقی فَاِنَّ اللّهَ یُحِبُّ المُتَّقین» در روایات اسلامی نیز بر نقش و اهمیت امانت تأکید فراوانی شده است؛ در روایتی امانت عامل استواری و نظام امت و در حدیثی دیگر خیانت در امانت با بی دینی یکسان شمرده شده است. در موردی دیگر امام صادق (علیه السلام) معیار شخصیت و ایمان فرد را امانتداری او دانسته است؛ نه فراوانی رکوع و سجود وی.
