دانشنامه اسلامی
ابن ابی صادق در شرح این کتاب می نویسد: «کتاب مسائل در میان کاغذ پاره ها و به صورت ناتمام بود تا آنکه شاگرد و خواهرزاده حنین، حبیش آن را مرتب کرد و مطالبی بر آن افزود». (مقدمه المسائل فی الطب، ص23).
حنین این اثر را هنگام خلافت متوکل عباسی در بغداد تألیف نمود و یکی از منابع اروپائیان در زمینه پزشکی در دوران قرون وسطی بوده و بارها به لاتین ترجمه شده است.
مؤلف این اثر را در هشت فصل تدوین نموده است. شیوه بحث وی، شروع از مباحث عمومی و مباحث نظری و سپس وارد شدن به امور جزئی تر است.
مؤلف در این اثر مهم ترین مسائل پزشکی، به صورت سؤال و جواب مطرح و البته سعی او بر این است که سؤال و جواب ها کوتاه و مختصر ولی در عین حال گویا و رسا باشد. از این رو از پرداختن به مناقشات اجتناب می ورزد، بلکه از وارد شدن به مباحث استدلالی خودداری می کند. همچنین به نقل اقوال از دیگران -حتی جالینوس- نمی پردازد تا ذهن خواننده پریشان و مشوّش نشود.
[ویکی فقه] المسائل فی الطب للمتعلمین (کتاب). کتاب «المسائل فی الطب للمتعلمین» تالیف حنین بن اسحاق (متوفی ۲۶۰ ق) پزشک معروف قرن سوم هجری است.
ابن اصیبعة در مورد این کتاب می گوید: «کتاب مسائل مدخل و پیش درآمد برای آشنایی با صناعت پزشکی است، زیرا حنین بن اسحاق ، آنچه را که برای ورود به آموزش پزشکی لازم بود، در این کتاب جمع آوری نموده است؛ البته همه این کتاب را حنین ننگاشته، بلکه شاگرد او حبیش کار ناتمام او را به پایان رسانده است.» ابن ابی صادق در شرح این کتاب می نویسد: «کتاب مسائل در میان کاغذ پاره ها و به صورت ناتمام بود تا آنکه شاگرد و خواهرزاده حنین، حبیش آن را مرتب کرد و مطالبی بر آن افزود». حنین این اثر را هنگام خلافت متوکل عباسی در بغداد تالیف نمود و یکی از منابع اروپائیان در زمینه پزشکی در دوران قرون وسطی بوده و بارها به لاتین ترجمه شده است.
ساختار کتاب
مؤلف این اثر را در هشت فصل تدوین نموده است. شیوه بحث وی، شروع از مباحث عمومی و مباحث نظری و سپس وارد شدن به امور جزئی تر است. مؤلف در این اثر مهم ترین مسائل پزشکی، به صورت سؤال و جواب مطرح و البته سعی او بر این است که سؤال و جواب ها کوتاه و مختصر ولی در عین حال گویا و رسا باشد. از این رو از پرداختن به مناقشات اجتناب می ورزد، بلکه از وارد شدن به مباحث استدلالی خودداری می کند. همچنین به نقل اقوال از دیگران- حتی جالینوس - نمی پردازد تا ذهن خواننده پریشان و مشوش نشود.
گزارش محتوا
در فصول مختلف کتاب مباحثی همچون کلیات طب ، علم بیماری ها، اسباب بیماری ها، دلائل و علامات بیماری ها، علم درمان بیماری ها، ادویه مفرده و مرکبه مورد بررسی قرار گرفته است. کتاب از مصادر اولیه طب سنتی است. علاوه بر قدمت این اثر که قابل توجه تاریخ نگاران علوم است، از دو جهت دیگر نیز قابل بررسی است: اول: آنکه مؤلف با مبانی و اقوال حکما و پزشکان یونانی خصوصا بقراط و جالینوس آشناست؛ به عبارتی دیگر کتاب او تقریبا برگرفته از طب یونانی است. دوم: جامعیت نسبی این نگاشته که علی رغم آن که از اولین مصنفات در حوزه پزشکی بعد از اسلام است، جامعیت آن نیز قابل توجه است. این دو خصیصه باعث آن شده است که این اثر بعد از تالیف مورد توجه پزشکان بسیاری قرار گیرد، به گونه ای که کتاب های زیر پیرامون آن تالیف شده است: ۱. شرح عبدالرحمن بن علی نیشابوری ۲. شرح ابن نفیس ۳. شرح و گزیده ابواسحاق ابراهیم معروف به غضنفر تبریزی با عنوان حاصل المسائل ۴. مختصر مسائل حنین تالیف ابوسهل سعید بن عبدالعزیز نیلی.
وضعیت کتاب
...
