دانشنامه اسلامی
کتاب با سخن نخستین (الکلمة الأولی) محقق، مقدمه عبدالکریم یافی، مقدمه محمد زاهد کوثری، ملاحظات عمر فروخ بر کتاب الحدائق، مقدمه تحقیق محمد محقق و مقدمه نویسنده آغاز شده است. مباحث اثر در هفت باب تنظیم شده است. در انتهای کتاب نیز مقدمه تحلیلی میگوئل آسین پالاسیوس بر اولین چاپ کتاب حدائق ملحق شده است.
محمد رضوان دایه، در سخن نخستین، زندگانی ابن سید بطلیوسی و آثار او را بهاختصار مورد بررسی قرار داده است. او کتاب حاضر را معروف و درعینحال مجهول میداند؛ معروف است؛ چراکه دو بار با توجهات دو عالم بزرگ چاپ شده است. اما مجهول است؛ چراکه بهنحو شایسته جایگاه فلسفی آن در فرهنگ اندلس و تاریخ تفکرات اسلامی منتشر نشده است.
حدائق به اعتقاد عبدالکریم یافی، از کتب ارزشمند فلسفی است که نویسنده در آن مسائل فلسفی، متافیزیکی و کلامی مهمی را بحث کرده است که فلاسفه، صوفیان و حکما بهطور گسترده از یکدیگر نقل کردهاند و آنها را به روشهای مختلف دشوار یا ساده عرضه نمودهاند. ابن سید بطلیوسی این مسائل را ساده و واضح، با دقت کافی شرح کرده است؛ بهگونهای که اگر طالب حکمت و فلسفه آن را مطالعه کند میتواند کتب دشوار صوفیه متأخر و کتب پیچیده فلسفی را حل کند.
محمد زاهد کوثری نیز در مقدمهاش به دیدگاه برخی از فلاسفه در مسائل دشوار مانند ادعای متصف نشدن باری تعالی جز به صفات سلبی، اشاره کرده است. موضوعاتی که بسیاری اوقات قائلش را به هلاکت میکشاند. نویسنده در این کتاب به این سؤالات دشوار پاسخ گفته و به اعتقاد کوثری تلاش کرده که در عین اینکه آرای فلاسفه را در این موضوعات بیان میکند، در حد توان به اندازه مویی از حدود شرعی الهی تخطی نکند.
عمر فروخ در صفحات 606-605 کتابش، «تاریخ الفکر العربی»، بهاختصار مروری بر کتاب حدائق داشته که محقق اثر، ملاحظات او را پیش از مقدمه خود آورده است.
