دانشنامه اسلامی
متن این تفسیر تا پایان آیۀ 282 سورۀ بقره موجود است. این تفسیر با بیان روایاتی راجع به فضائل قرآن و تأویل و آداب قرائت قرآن آغاز شده و با ذکر احادیثی مشتمل بر فضائل اهل بیت (برای نمونه-حدیث سد الابواب، ص 17) و مثالب دشمنان اهل بیت (ص 47) ادامه یافته است. بحثهای متعددی نیز دربارۀ سیرۀ نبوی، بخصوص راجع به مناسبات پیامبر و یهودیان، مطرح شده است (-ص 161-163، 190- 192، 406-407). در مجموع، در این تفسیر 379 حدیث آمده است. بیشتر روایات طولانی و مفصّل است، به طوری که گاه یک روایت چندین صفحه را در بر می گیرد (-ص 656-672) و به همین جهت، در برخی موارد ساختار روایی از بین رفته است. در برخی روایات نیز آشفتگی وجود دارد.
در این تفسیر برخی آیات تأویل شده و بیشتر تأویلها دربارۀ معجزات پیامبر و امامان است (-ص 429-441، 497-500).
در این تفسیر به اسباب نزول آیات کمتر توجه شده، گر چه به مصادیق آیات اشاره شده است. مباحث صرفی و نحوی و بلاغی نیز در این تفسیر وجود ندارد (رضوی، ص 313).
سلسلۀ سند روایت کتاب نشان می دهد که نقل این تفسیر در میان محدّثان و فقهای قم در قرن چهارم و پنجم متداول بوده است (-ص 7-8). مطالب تفسیر را محمد بن قاسم استرآبادی خطیب، مشهور به مفسر جرجانی، که شاید تدوین کنندۀ تفسیر نیز باشد، از دو راوی آن، یعنی ابو الحسن علی بن محمد بن سیار و ابو یعقوب یوسف بن محمد بن زیاد، نقل کرده است.
در مقدمۀ کوتاه این دو بر تفسیر آمده است که بعد از به قدرت رسیدن حسن بن زید آنان مجبور به مهاجرت از وطن خود شدند.
