دانشنامه اسلامی
میرداماد در این کتاب حول مسائلى چون حدوث عالم، زمان، مکان، بحث از شئون حوادث، هیولاى اولى و غیرهم سخن گفته شده است.کتاب داراى پنج سقایه است که چهارمین سقایۀ آن از نسخۀ خطى کتاب ساقط گردیده است.
وجود در سقایه اول وجود به حسب ظرفهاى وجود توسط میرداماد مورد بررسى قرار گرفته است.
در سقایۀ دوم نیز به شئون حوادث بحسب احکام حدوث پرداخته است.میرداماد که از قائلان به اصالت ماهیت مى باشد در اینجا سبق ماهیت از وجود را اثبات کرده است وى حدوث را امرى تدریجى و دفعى مى داند به این معنا که وجود شىء بتمامه در زمانى اگر باشد از جهت بدایه دین داراى حدوث تدریجى خواهد بود.اما اگر وجود شىء بتمامه در زمانى بوده و سپس این وجود استمرار داشته باشد داراى حدوث دفعى مى گردد.وى سوّمین نوع حدوث را حدوث زمانى مى داند که نه حدوث تدریجى دارد و نه حدوث دفعى بلکه در نفس زمان به غیر جهت انطباقى مى باشد.
حرکت از جمله مسائلى که میرداماد در این کتاب به دنبال اثبات آن است تقسیم حرکت به حرکت توسطى و حرکت قطعى مى باشد.از دیگر تقسیماتى که بدان قائل شده است تقسیم حرکت به قطعى و آنى و توسطى است. ایشان حدوث را نیز به حدوث دهرى و حدوث زمانى تقسیم مى کند.
سقایۀ سوم کتاب نیز در مورد هیولاى اولى است.
