دانشنامه اسلامی
زکات به دو نوع «زکات مال» و «زکات فطره» تقسیم می شود.
پرداخت این نوع زکات در بعضی از روایات، از جمله شرایط قبولی نماز شمرده شده است. از رسول خدا صلی الله علیه و آله در خطبه حجةالوداع نقل شده است: «ایُّهَا النَّاسُ ادُّوا زَکاةَ امْوالِکُمْ، الا! فَمَنْ لَمْ یُزَکِّ فَلا صَلاةَ لَهُ...؛ ای مردم زکات اموال خود را بپردازید. هان! هر که زکات ندهد نمازش پذیرفته نیست».
امام رضا علیه السلام نیز فرمود: «مَنْ صَلَّی وَلَمْ یُزَکِّ لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ صَلاتُهُ؛ کسی که نماز بخواند ولی زکات نپردازد، نمازش قبول نمی شود».
دادن زکات فطره، از شرایط قبولی روزه شمرده شده است. پرداخت این نوع زکات هر سال یک مرتبه و در روز عید فطر است و بر کسانی که فقیر نباشند؛ یعنی خرج سال خود یا امکان تأمین آن را داشته باشند، واجب است.
مقدار زکات فطره برای خود انسان و کسانی که از قبیل همسر و فرزند نان خور او هستند هر نفر یک صاع که تقریباً سه کیلو است، می باشد. جنس آن نیز از گندم، جو، خرما، کشمش، برنج، ذرت و مانند این هاست و چنان چه قیمت یکی از این ها را بدهد کافی است. اگر زکات فطره را به یکی از هشت مصرفی که برای زکات مال گفته شد برساند کافی است، ولی احتیاط مستحب آن است که آن را فقط به فقرای شیعه بدهد. انسان باید زکات فطره را به قصد قربت بدهد و موقعی که آن را می دهد، نیت دادن فطره نماید.
