دانشنامه اسلامی
از شیوه و چگونگی زندگانی وی اطلاع چندانی در دست نیست . ذهبی وی را اصلاً از اهالی اربل می داند، اما غسانی او را زاده موصل پنداشته است و یمانی نیز گوید که وی ساکن موصل بود و در همین شهر نشو و نما یافت و به تحصیل علوم متداول پرداخت . از استادان و شاگردان وی نیز اطلاعی در دست نیست . اما گویند وی بعد از شیخ خویش بر کرسی استادی تکیه زد و به تدریس علوم نحو، لغت ، عروض ، فرائض و حساب پرداخت و در این امر چنان موفق بود که بسیاری از طالبان علم نزد وی گرد می آمدند.
داشتن حافظه قوی
حافظه بسیار نیرومند وی ، زبانزد خاص و عام بود به گونه ای که یمانی کسی را در آن زمان همانند او نشناخته است . از جمله گویند الایضاح ، التکملة، المفصل و نیز چندین دیوان شعر را حفظ داشت . ذهبی او را به خصوص در علوم ادب زبردست دانسته و از او به «العلامه» یاد می کند. در خلال کارهای او به نوعی کوشش در نوآوری نیز برمی خوریم ، مثلاً در مورد این اصل که زیادت حرف در کلمه بر زیادت معنی دلالت دارد، جست و جوی بسیار کرده و استادانش را در این امر عاجز دیده است و سپس خود با پژوهش بسیار و با توجه به تفسیر فخررازی (د ۶۰۶ق / ۱۴۰۹م ) مثالهای فراوانی در این زمینه عرضه کرده است . ابن خباز شعر نیز می سروده است . اما در منابع بجز چند بیت از او چیزی در دست نیست : ذهبی چهار بیت ، ابن تغری بردی دو بیت در تغزل و یمانی دو بیت در نکوهش معاصران از وی نقل کرده اند.
وفات
وی ۵۰ ساله بود که در موصل چشم از جهان فروبست . در سال مرگ وی اختلاف است . متقدمان تا سیوطی مرگ او را ۶۲۹ق دانسته اند، اما سیوطی تاریخ وفات او را ۶۳۷ ق می داند. مدرس بر اساس نسخه خطی الغرة ابن خباز تاریخ اتمام تألیف آن را ۲۳ صفر ۶۳۹ق دیده و به قطع ، مرگ او را چند ماهی بعد از این تاریخ ذکر کرده است . نسخه اسکوریال . نیز مؤید این نظر است .
آثار
...
