دانشنامه اسلامی
وی در شنتمریه دیده به جهان گشود و همان جا پرورش یافت و به سبب شکافی که در لب داشت، به «اعلم» شهرت یافت. او در 433ق / 1042م، برای تکمیل دانش خود به قرطبه رفت. پس از چندی به یُمن استادانی چون ابراهیم افلیلی، در شعر و ادب و نحو چیره دست شد. چون در نحو و ادب به کمال رسید، به سنت اهل اندلس لقب «استاد» یافت و آنگاه دانشمندان و ادیبان معروفی مانند ابن عمار (شاعر و وزیر نامدار)، ابن عبدون و ابن طراوه نحوی، از دانش او بهره بردند.
در میان این شاگردان، ابومحمد عبدالجلیل ابن وهبون، مقامی خاص دارد، چرا که پیوسته در سفر و حضر در ملازمت استاد خویش به سرمی برد و با حربه ی شعر به مقابله رقیبان سرسخت او می شتافت. وی پس از وفات اعلم، مرثیه ای شیوا در سوگ او سرود.
اعلم شنتمری، چون در دانش اندوزی به کمال رسید، به فرمان المعتضد بالله به اشبیلیه رفت و بیشتر عمر خود را در آنجا سپری کرد. وی بیشتر آثار خویش را به اشارت همین امیر نگاشته است. علاوه بر این، چندی را در شِلب گذراند و به تربیت ادیبان پرداخت.
اعلم پس از وفات معتضد، به دربار معتمد بن عباد پیوست و از حمایت وی برخوردار شد و تعلیم و تربیت فرزند او را نیز بر عهده گرفت.
به تدریج آوازه ی اعلم در آفاق پیچید؛ به گونه ای که انبوه دانش پژوهان از دور و نزدیک نزد وی می شتافتند و از دانش او در نحو، لغت و شعر که بسیار از حفظ داشت، بهره می بردند. کم کم، اعلم در زمره استادان بزرگ اشبیلیه درآمد و در نحو، حجت گردید؛ چندان که در اندلس به اعلم نحوی ملقب شد. بااین همه، اعلم در تألیفات خود چندان ابداع و ابتکاری نداشت و مانند بسیاری از نحوشناسان سده ی 5ق، به بعد به شرح و تفصیل آثار گذشتگان می پرداخت.
