دانشنامه اسلامی
او را به آن سبب که گفته می شود از اعقاب صالح نبی و از نسل خلیفه ابوبکر بوده است ، صالحی و صدّیقی نیز خوانده اند اما وی در منابع بیشتر به ملاّ جیون مشهور است . جیون واژه ای هندی به معنای حیات است .
ولادت، تحصیلات و سفرها
جیون در شعبان ۱۰۴۷ در اَمَیتهی ، قصبه ای نزدیک لکهنو، به دنیا آمد. در هفت سالگی حافظ قرآن شد و علوم دینی رایج را نزد عالمان مشهور فراگرفت . وی دروس ابتدایی را از شیخ محمدصادق سِتَرکِهی آموخت و در شانزده سالگی نزد استادش ،لطف اللّه کورا جهان آبادی ، از تحصیل علوم عقلی و نقلی دینی فراغت یافت . از بیست ودو سالگی تدریس را در زادگاهش آغاز کرد. در چهل سالگی ابتدا به اجمیر و سپس به دهلی رفت و در اقامت چندین ساله اش در آنجا، شاگردان بسیاری تربیت کرد.
در ۱۱۰۲ برای نخستین بار از هند خارج شد و به مکه و مدینه رفت و پنج سال بعد به هند بازگشت و به خدمت اورنگ زیب در آمد.
در ۱۱۱۲ برای دومین بار به حجاز سفر کرد و علاوه بر انجام مناسک حج ، در مدینه به تدریس کتبی چون صحیحین و منارالانوارِ ابوالبرکات عبداللّه بن احمد نسفی پرداخت .
در ۱۱۱۶، به امیتهی برگشت و به تصوف گرایید. دو سال بعد، با گروهی از شاگردان و مریدانش به دهلی رفت و مدتی در آن جا ماند و سپس به همراه بهادرشاه اول ، فرزند اورنگ زیب ، به لاهور رفت . با مرگ بهادرشاه به دهلی بازگشت و تا پایان عمر در آن جا ماند و بار دیگر خود را وقف تدریس کرد.
او در ۱۱۳۰ درگذشت و پیکرش را در مسجدجامع دهلی دفن کردند و سپس به زادگاهش انتقال دادند.
حافظه او
در بیش تر منابع به اینکه جیون حافظه ای خارق العاده داشته اشاره شده و از جمله شواهد این امر حفظ قرآن در هفت سالگی و از بر کردن قصیده ای طولانی با یک بار شنیدن دانسته شده است .
جیون صوفی بود
...
