قیامت صغری
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
اصطلاحی دینی و عرفانی. این اصطلاح با چند معنا و فحوای مختلف در متون عرفانی به کار رفته است. شایع ترین این کاربردها، رسیدن سالک به مقام فناء است. در مقابل این اصطلاح، اصطلاح قیامت کبری به منزلۀ وصول او به مرتبۀ بقاء قرار دارد. در کاربردی دیگر، ابتدای وادیِ طلب، یا ابتدای یقظه، یا ابتدای سلوک را قیامت صغری خوانده اند. استعداد ذاتیِ سالک از عوامل بسیار مهم برای وصول او به این مرحله و نیز خروج از آن است. در معارف دینی، براساس روایتی از پیامبر اکرم (ص)، که فرموده اند هرکس بمیرد قیامت او برپا می شود، از مرگ به عنوان قیامت صغری نام برده شده است.
دانشنامه اسلامی
برخی از متکلمان، با استناد به این حدیث پیامبر اسلام «اذا مات الانسان قامت قیامته»؛ «هروقت انسانی بمیرد قیامتش بر پا می شود.» معتقدند برای هر انسانی دو قیامت وجود دارد: قیامت صغری و قیامت کبری. قیامت صغرای هر شخص با مرگ او شروع می شود و تا زمان برپایی قیامت کبری ادامه دارد. در برخی از کتاب های اعتقادی نیز از تعبیر «قیامت صغری» به جای برزخ استفاده شده است.
طبق آیات قرآن کریم، زمان قیامت کبری نامشخص است و فقط خداوند از آن خبر دارد، فیض کاشانی می گوید با مرگ همه انسان ها، قیامت صغری به پایان می رسد و قیامت کبری آغاز می گردد؛ ولی اینکه چه زمانی همه انسان ها می میرند را تنها خدا می داند. بر اساس روایات اسلامی، قیامت صغری مخصوص انسان ها است؛ ولی در قیامت کبری، همه موجودات حاضر خواهند بود.