معنی مقالات الاصول

دانشنامه آزاد فارسی

مَقالاتُ الاُصول
تألیف آقاضیاء عراقی، کتابی به عربی، در اصول فقه امامیه. از منابع معتبر در فقه معاصر است، اما عبارات پیچیدۀ آن سبب شده است کمتر مورد توجه و استفاده قرار گیرد. جلد اول این اثر در نجف (۱۳۵۸ق) و جلد دوم آن در تهران به چاپ رسیده است (۱۳۶۹ق).

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مقالات الأصول (کتاب). مقالات الاصول، تالیف شیخ علی بن آخوند ملا محمد کبیر کزازی عراقی ملقب به ضیاءالدین عراقی (متوفای ۱۳۶۱ قمری) است.
در مقدمه کتاب صفحه ۲۴ به نقل از کتاب تراجم الرجال گفته شده که کتاب مقالات الاصول را میرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودی تبریزی در سال ۱۳۳۸ قمری نگاشته است ؛ اما از پایان تاریخ تالیف آن ذکری به میان نیامده است. کتاب در دو مجلد می باشد که جلد اول در سال ۱۳۵۸ ه. ق. در زمان حیات مؤلف در نجف اشرف و جلد دوم در سال ۱۳۶۹ قمری در تهران توسط انتشارات بوذرجمهری (مصطفوی) چاپ شده است. از این کتاب در صفحه ۳۸۹ جلد ۲۱ الذریعه یاد شده است؛ اما هیچگونه توضیحی درباره کتاب دیده نمی شود. جلدهای اول و دوم کتاب توسط مجمع الفکر الاسلامی، در انتشارات باقری قم در سالهای ۱۴۱۴ و ۱۴۲۰ قمری تجدید چاپ شده است.ساختار کتاب
[ویکی فقه] مؤلف:آقا ضیاء الدین عراقی (م ۱۳۶۱ ق).
این کتاب، که در بردارنده آخرین نظریات اصولی آقا ضیاء الدین عراقی است، از مهم ترین مصادر اصولی معاصر به شمار می آید. صاحب الذریعه گفته است که این مقالات به وسیله میرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودی تبریزی شاگرد آقا ضیاءالدین، در سال ۱۳۳۸ تقریر شده است.
عناوین مقالات کتاب
این کتاب دربردارنده چهل مقاله است که پاره ای از آنها عبارت اند از: علم، علم اصول، حقیقت وضع، اقسام وضع، معانی حرفی، وضع مرکبات، علامات حقیقت و مجاز، حقیقت دلالت و اقسام آن، تعارض احوال، حقیقت و مجاز، صحیح و اعم، استعمال لفظ واحد در بیش از یک معنی، مشتق، ماده امر، وضع صیغه امر، مره و تکرار، فور و تراخی، اجزاء، مقدمه واجب، آیا امر به شی اقتضاء نهی از ضد دارد؟ اجتماع امر و نهی، آیا نهی اقتضای فساد دارد؟ مفهوم و منطوق، مفهوم شرط، مفهوم وصف، مفهوم غایت، مفهوم حصر، مفهوم عدد، عموم و خصوص و... .
وضعیت نشر
این کتاب در دو جلد به زبان عربی، به همت مجمع الفکر الاسلامی قم در سال ۱۴۱۴ق چاپ و منتشر شده است.
منبع
...
[ویکی اهل البیت] این کتاب، که در بردارنده آخرین نظریات اصولی آقا ضیاءالدین عراقی است، از مهم ترین مصادر اصولی معاصر به شمار می آید. صاحب الذریعه گفته است که این مقالات به وسیله میرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودی تبریزی شاگرد آقا ضیاءالدین، در سال 1338 تقریر شده است.
آقا ضیاءالدین عراقی.(م 1361 ق) از استادان و مراجع بزرگ حوزه نجف در اواسط قرن اخیر، دانشمندی محقق، مجتهدی متبحر و محدثی عالم به علم رجال و تفسیر بود. آقا ضیاءالدین از بهترین شاگردان آخوند خراسانی، علامه یزدی، مرحوم همدانی، آقا شریعت اصفهانی و سید فشارکی به شمار می رفت و خود سال های متمادی در حوزه نجف از مدرسان بزرگ محسوب می شد.
مرحوم آقا ضیاء معاصر با آیت الله نائینی، آیت الله اصفهانی (کمپانی) و آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی بود که این چهار نفر در عداد استادان فقها و مراجع طراز اول جهان تشیع بودند و اغلب مراجع بعدی شیعه، از کرسی درس آن ها به درجه اجتهاد رسیدند.
مرحوم مقدس تبریزی در ریحانة الادب می نویسد: «آقای آقا ضیاءالدین عراقی از مراجع طراز اول شیعه و از فحول علمای امامیه بود. حوزه درس فقه و اصول او در نجف، اشرف محل استفاده علما و آیات عرب و عجم گردید. در تقریر مسائل اصول فقهی و بیان احکام، حسن تحریر و تقریر به عصر خویش بی مانند بود. آقا ضیاء در اصول، مقالاتی به رشته تحریر درآورد و بر شرحی هم بر تبصره علامه نوشت.
برخی از شاگردان او عبارتند از: شیخ محمدتقی بروجردی، شیخ محمدتقی خوانساری، شیخ محمدتقی آملی، شیخ محمدرضا مظفر، شیخ محمدرضا طبسی و...
استصحاب عدم ازلی، احکام الرضاع، حاشیه بر عروة الوثقی، حاشیه بر کفایة الاصول، حاشیه بر مکاسب، حجیت قطع، مقالات الاصول، شرط مفاخر، قاعده لاضرر، قاعدة الحرج، نهایه الافکار.
این کتاب دربردارنده چهل مقاله است که پاره ای از آن ها عبارت اند از: علم، علم اصول، حقیقت وضع، اقسام وضع، معانی حرفی، وضع مرکبات، علامات حقیقت و مجاز، حقیقت دلالت و اقسام آن، تعارض احوال، حقیقت و مجاز، صحیح و اعم، استعمال لفظ واحد در بیش از یک معنی، مشتق، ماده امر، وضع صیغه امر، مره و تکرار، فور و تراخی، اجزاء، مقدمه واجب، آیا امر به شی اقتضاء نهی از ضد دارد؟ اجتماع امر و نهی، آیا نهی اقتضای فساد دارد؟ مفهوم و منطوق، مفهوم شرط، مفهوم وصف، مفهوم غایت، مفهوم حصر، مفهوم عدد، عموم و خصوص و...
این کتاب به همت مجمع الفکر الاسلامیِ قم چاپ و منتشر شده است.
[ویکی نور] مقالات الأصول، تألیف شیخ علی بن آخوند ملا محمد کبیر کزازی عراقی ملقب به ضیاءالدین عراقی (متوفای 1361 قمری) است.
اگر چه درس اصول آقا ضیاءالدین عراقی توسط شاگردان ایشان همچون شیخ محمد تقی بروجردی (متوفای 1391 قمری) در کتاب نهایة الأفکار و میرزا هاشم آملی (متوفای 1413 قمری) در کتاب بدایع الأفکار و دیگران تقریر و تألیف شده است، اما کتاب مقالات الأصول به قلم شریف آن بزرگوار تدوین شده و برای کسانی که می خواهند مستقیما از افکار و نظریات این یگانۀ دوران استفاده کنند از منابع معتبر به شمار می آید.
در مقدمۀ کتاب صفحۀ 24 به نقل از کتاب تراجم الرجال گفته شده که کتاب مقالات الأصول را میرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودی تبریزی در سال 1338 قمری نگاشته است؛ امّا از پایان تاریخ تألیف آن ذکری به میان نیامده است.
کتاب در دو مجلد می باشد که جلد اول در سال 1358 ه‍. ق. در زمان حیات مؤلف در نجف اشرف و جلد دوم در سال 1369 قمری در تهران توسط انتشارات بوذرجمهری (مصطفوی) چاپ شده است.
از این کتاب در صفحۀ 389 جلد 21 الذریعه یاد شده است؛ اما هیچگونه توضیحی دربارۀ کتاب دیده نمی شود.
[ویکی فقه] مقالات الاصول (کتاب). مقالات الاصول، تالیف شیخ علی بن آخوند ملا محمد کبیر کزازی عراقی ملقب به ضیاءالدین عراقی (متوفای ۱۳۶۱ قمری) است.
در مقدمه کتاب صفحه ۲۴ به نقل از کتاب تراجم الرجال گفته شده که کتاب مقالات الاصول را میرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودی تبریزی در سال ۱۳۳۸ قمری نگاشته است ؛ اما از پایان تاریخ تالیف آن ذکری به میان نیامده است. کتاب در دو مجلد می باشد که جلد اول در سال ۱۳۵۸ ه. ق. در زمان حیات مؤلف در نجف اشرف و جلد دوم در سال ۱۳۶۹ قمری در تهران توسط انتشارات بوذرجمهری (مصطفوی) چاپ شده است. از این کتاب در صفحه ۳۸۹ جلد ۲۱ الذریعه یاد شده است؛ اما هیچگونه توضیحی درباره کتاب دیده نمی شود. جلدهای اول و دوم کتاب توسط مجمع الفکر الاسلامی، در انتشارات باقری قم در سالهای ۱۴۱۴ و ۱۴۲۰ قمری تجدید چاپ شده است.
ساختار کتاب
اگر چه درس اصول آقا ضیاءالدین عراقی توسط شاگردان ایشان همچون شیخ محمد تقی بروجردی (متوفای ۱۳۹۱ قمری) در کتاب نهایه الافکار و میرزا هاشم آملی (متوفای ۱۴۱۳ قمری) در کتاب بدایع الافکار و دیگران تقریر و تالیف شده است، اما کتاب مقالات الاصول به قلم شریف آن بزرگوار تدوین شده و برای کسانی که می خواهند مستقیما از افکار و نظریات این یگانه دوران استفاده کنند از منابع معتبر به شمار می آید.
← بیان فلسفی
...