قضیه منعکسه

لغت نامه دهخدا

قضیه منعکسه. [ ق َ ضی ی َ / ی ِ ی ِ م ُ ع َ ک ِ س َ / س ِ ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) مقدمه ای که به عکس مدعا واقع گردد. ( ناظم الاطباء ) ( اصطلاح منطق )آن قضیه باشد که در وی جزء اول را ثانی و جزء ثانی را اول قرار دهند بر وجهی که ایجاب و سلب و صدق اصل محفوظ باشد نه کلیت و جزئیت و کذب اصل ، چنانکه گویند: کل انسان حیوان و بعض الحیوان انسان. ( ناظم الاطباء ). و رجوع به اساس الاقتباس و حاشیه ملا عبداﷲ شود.

فرهنگ فارسی

مقدمه که بعکس مدعا واقع گردد

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] قضیه منعکسه یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای قضیه عکس پذیر در مبحث عکس قضایا است.
در مبحث «عکس قضایا» قضیه نخست که عکس می شود یا قضیه عکس پذیر را «قضیه منعکسه» یا «اصل» و قضیه دوم را «عکس» و حالت تاثر و قبول قضیه را «انعکاس» گویند؛ بدین سان، قضیه ای که آن را منعکس کرده باشند نسبت به قضیه منعکس شده، «قضیه اصل» نامیده می شود؛ برای مثال در صورتی که قضیه «کل ج ب» به قضیه «بعض ب ج» منعکس شود، قضیه نخست را «اصل»، و قضیه دوم را که ماخوذ از آن است «عکس» نامند.در مبحث عکس، با دانستن قانون عکس (مطابقت عکس با اصلش در کیف و در صدق) پس از تصدیق به صدق قضیه اصل در اثبات صادق بودن عکس آن به استدلال و برهان نیازی نیست.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:(۱) علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.
۱. ↑ مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۲۰۲.
...